Het Wibautplein belichaamt de tijdgeest

COLUMN - De plannen met het Wibautplein in Nieuwland-West brengen bij mij levendige herinneringen naar boven aan de jaren vijftig van de vorige eeuw. Toen trokken elke zondag honderden Schiedammers naar de Troelstralaan om daar de nieuwbouw in ogenschouw te nemen. Met de fiets aan de hand en de kinderschaar in het kielzog baggerden ze door het zand. O, als ze daar eens een flat toegewezen kregen. De meeste jonge gezinnen woonden in bij familie: dat was indikken en improviseren. Mijn vader had de zolder bij opa en oma Klekamp omgebouwd zodat er iets van een voor en een achterkamer ontstond. Mijn moeder kookte op een tweepits gasstelletje. Er was een koude kraan met een heel klein gootsteentje. De wc was beneden aan de trap. Die deelden ze met opa en oma. Dan hadden ze het vergeleken met veel mensen nóg goed voor elkaar.

Ome Aad kwam voor een van de eerste flats in aanmerking – op de Dr. Kuyperlaan. Dat kwam omdat tante Luud, zijn vrouw, aan ernstige astma leed. Daardoor kregen ze voorrang op de wachtlijst. Het duurde acht jaar voor mijn ouders aan de beurt kwamen voor zo’n flat: op de Van Limburg Stirumstraat. Tegenwoordig is de wachttijd voor een sociale huurwoning aanzienlijk langer dan in die arme tijd. Dat hebben we allemaal aan Rutte en Blok te danken.

Ongeveer halverwege de Troelstralaan ontstond het langgerekte Wibautplein. Dat stond model voor de toekomst. Aan één kant verrees een winkelgalerij. Er vestigden zich naast bakker, slager en kruidenier ook een speelgoedwinkel en als ik me niet vergis een juwelier. Was er niet een De Gruyter? Hoe dan ook, dat Wibautplein van weleer stond model voor de tijd: het was allemaal nog krapjes, maar al een stuk beter dan in de jaren dertig of in de oorlog. Er konden alleen maar betere tijden aanbreken. Eindelijk werd er wat voor de gewone Schiedammer gedaan: als ze geduld hadden, zouden ze op den duur een mooie flat met geiser en douche toegewezen krijgen. En hun kinderen zouden kunnen doorleren. Die hoefden niet zoals zijzelf op hun veertiende naar de fabriek.

De winkelgalerij is na een lange periode van leegstand en verwaarlozing afgebroken. Een jaar of acht al bestaat het hart van Nieuwland-West uit een kale vlakte, waar vrijwilligers groente verbouwden voor de Voedselbank. Ze zijn nu verdreven omdat een gebouw met koopappartementen zijn fundament krijgt op de plek waar eerst nog de onbespoten groente wortel kon schieten. Het worden er honderddertig en ze zijn stuk voor stuk onbetaalbaar als je maar een gewoon loontje verdient. Sociale woningbouw is in de ogen van het college, waarvan Jeroen Ooijevaar om voor mij onbegrijpelijke reden nog steeds deel uitmaakt, volledig uit de tijd. Het heeft de projectontwikkelaar Bernog uitgezocht om dit alles te realiseren. Er komt ook een beetje groen net als op het oude Wibautplein met zijn grasveld voor de winkels. De vastgoedpraatjesmakers hebben het over een “wij-park”. Ze zeggen: “Het aan te leggen multifield kan op verschillende manieren worden gebruikt en zorgt voor verbinding in de wijk.” Dat had je in het oude Nieuwland-West ook: grasveldjes met speeltoestellen. Wanneer jaagt men oplichters die met dit soort zinsneden aankomen eindelijk eens over de gemeentegrens? Maar dit terzijde. “Het plan is natuurinclusief en klimaatadaptief; er is niet alleen veel aandacht voor het voorkomen van hittestress en wateroverlast, maar het Wibautplein gaat ook een ecologisch netwerk vormen met de omgeving.” Als je dat leest, dan gaat toch automatisch je hand naar je broekzak om te voelen of je portemonnee er nog in zit.

Flatjes en maisonnettes met een grasveld ervoor. Niet bestemd voor gewone Schiedammers want die krijgen de financiering niet rond.

Opnieuw belichaamt het Wibautplein de geest van de tijd.