Herinrichting Hoogstraat: ook over lijnen en accenten

SCHIEDAM - Het gaat over zichtlijnen en accentuering, over transformatie en authenticiteit, functionaliteit en beleving. Het project Hoogstraat Plus ging deze week een nieuwe fase in met de presentatie van het concept-inrichtingsplan voor de Hoogstraat.

Dat gebeurde in de 'nieuwe' ruimte Shop. Daar toonde de ontwerpers Openbare Ruimte van de gemeente, Celine Kruisbrink en haar collega Tijl Dejonckheere, hun ontwerpen voor de fysieke inrichting van de Hoogstraat, de kruisende stegen, de 'rol' vanaf de Grote Markt, het plein voor café Het Weeshuis en de kruising met de Appelmarkt. Zij lichtten hun ruimtelijke ontwerpen met verve toe aan de bezoekers die interesse toonden in het project.

Uitgangspunt van hun werk waren de bijeenkomsten met ondernemers op en bewoners van de Hoogstraat en omliggende straten in december 2016 en begin vorig jaar. Nadat besloten was forse financiële middelen die waren overgebleven na de renovatie van de Lange Haven aan te wenden voor de Hoogstraat - en Schiedam kreeg met het alom bejubelde resultaat van de Lange Havenvernieuwing de smaak te pakken - werden betrokkenen bij elkaar gehaald om te leren wat er nodig is voor de Hoogstraat, wat de ergernissen en verwachtingen zijn, de lumineuze ideeën en de zorgen.

Want dat het afgelopen moet zijn met groezelige etalages, ontsierende rolluiken en reclameborden, bemoste stegen, overlopende brievenbussen, verzakte stoepen en zielloze 'zichtlijnen', daar is ieder het over eens. Een straat vol met volle winkels zal ook niet meer terugkeren.

Een Hoogstraat vol leven is nu het devies. Maar hoe? Nieuwe functies zijn dan belangrijk, met meer horeca, wonen, spelen. Dat vergt als eerste creatieve en ondernemende mensen. Maar ook de buitenruimte moet er op zijn toegesneden. Daarvoor zijn dus de gemeentelijke ontwerpers, die voor markante punten op de Hoogstraat visualisaties hebben gemaakt van hoe een verbeterde Hoogstraat er uit kan zien. Enkele ervan zijn bijgaand te zien.

Wat bijvoorbeeld dwarszit, zo vertelt Kruisbrink, is de manier waarop de dijk die de Hoogstraat is, aan alle kanten is afgevlakt, verdoezeld. “Op oude foto's zie je hoe de hol vanaf de Korte Dam naar de Grote Markt trapsgewijs afliep, in ieder geval voor wat betreft de stoepen voor de winkels.” In een vlak land als Nederland is zo'n hoogteverschil iets wat je moet benutten, aldus de landschapsarchitect. Ter hoogte van Het Weeshuis en de Lange Achterweg, idem dito. Daar valt ook op hoe het terras voor het café is afgeschermd met een balustrade, zodoende het terras afschermend. Dat is toch niet wat je van een terras wil?! “Ik kan me voorstellen dat het hoogteverschil dus veel dichter bij de gevel van het café wordt overbrugd”, aldus de architecte. In ieder geval is het zaak de 'saaie' lange zichtlijn van de – lege – Hoogstraat te onderbreken. “Van het plein voor Het Weeshuis zie je bijna niets als je in de straat loopt.” Dat kan anders.

Net zoals je de stegen bij de straat kunt betrekken. Kruisbrink toont hoe je dat met accentuerende bestrating kunt bereiken. Ook is het zaak de vernieuwde Appelmarkt aan te sluiten op de Hoogstraat, in aankleding en uitstraling. En waarom staat het pleintje voor de ingang van de Nieuwe Passage eigenlijk altijd vol met fietsen? Misschien is een terrasje bij de notenwinkel wel veel aantrekkelijker. En wat te denken van een verticale geveltuin op het grote vlak van de kopse kant van het winkelcentrum.

Horeca op de hoek van de Korte Dam en de Lange Haven? Waarom zou je de Korte Dam dan niet verkeersluw maken – er is een goed alternatief via de Brede Marktsteeg. Het zorgt voor een extra verblijfsgebied. En dat is wat veel insprekers voorstaan: een straat vol leven.

Hopelijk gaan de voorlopige ontwerpen die na de presentaties deze week worden opgesteld en waarover in november wordt besloten, voor deze levendigheid zorgen. De aanpak van de Hoogstraat moet najaar 2019 beginnen.