Een verticaaltje of horizontaaltje uit choco-automatiek

SCHIEDAM - De Febo was een bron van inspiratie. Amy Klein herinnert zich uit haar tijd in Amsterdam hoe het onder haar vrienden ‘traditie’ was - meestal in de vroege uurtjes - een verticaaltje of een horizontaaltje te ‘trekken’ uit de automatiek die onlosmakelijk verbonden is aan ieder filiaal van de snackverkoper. “Het zou wat wezen als het hier op de Hoogstraat ook zo gaat werken…”, lacht zie ietwat besmuikt, maar met pretoogjes. 

Want op de Hoogstraat komt een loket waar je lekkers uit de muur kunt trekken. Geen gefrituurde snacks, maar chocola. Acht vakjes telt de automatiek, verticaal. En horizontaal zes. Tsjaka!

Het loket wordt ingebouwd in een etalage van De Bonte Koe, dat sinds krap twee jaar het bedrijfscomplex - van oudsher aan de Lange Haven - heeft doorgetrokken naar de Hoogstraat. Winkelend publiek kan daar de chocolademakers aan het werk zien.

Zo’n beetje dertig mensen biedt De Bonte Koe nu werk, chocolademakers en verkopers vooral. Het gaat de maker voor de wind, ook nu de jongere generatie het bedrijf formeel heeft overgenomen van de moeder en oom van Amy, Carmel Klein-Kelly en Cees Klein. Samen met haar iets oudere broer Connor zwaait Amy, dertig jaar, de scepter over het bedrijf, dat dit jaar het dertigjarig jubileum viert.

Er zijn in die drie decennia wel perioden geweest dat het minder lekker liep - er werd bijvoorbeeld eerder een Rotterdamse winkel gesloten - maar over het algemeen was het crescendo. Ook onder de nieuwe leiding. Wel zet die wat accenten anders, licht Amy Klein toe in een gezellige ontmoeting, met chocolaatje. “Wij kiezen ervoor ons te concentreren op een paar dingen waar we echt goed in zijn.” En dat is vooral: chocola maken. Zo is het bedrijf gestopt met de workshops die in de uitbreiding aan de Lange Haven werden verzorgd; de ruimte is omgebouwd tot winkel. 

De focus gaat wat broer en zus Klein betreft volledig op het maken van bijzondere chocola. Sterker: “Wat ons betreft de beste chocola, met unieke smaken.” En het verkopen ervan. Daarbij worden de moderne marketingmiddelen niet geschuwd; wat te denken van influencers op sociale media? Per slot van rekening kent het bedrijf een jonge bedrijfsleiding.

Per periode in het jaar, per actualiteit wordt er een aanbod verzorgd en reclame gemaakt. “Pasen is niet meer zo belangrijk als het was. Wat dat betreft is het wel opmerkelijk dat het nu ook ramadan is. En die periode is misschien wel net zo belangrijk voor ons.” Tijdens de Iftar-maaltijden en het Suikerfeest wordt er veel zoetigs gegeten. “De samenleving verandert”, aldus Klein. “We zijn nu bezig met chocola met dadels en vijgen.” Aan haar en haar collega’s de taak te blijven inspringen op alles wat er in de maatschappij gebeurt.

Zoals met het chocoloket dus. Een beetje begonnen als een gimmick, een wat uit de hand gelopen grap. Maar toch serieus uitgevoerd; er is een leverancier gevonden, er is nagedacht over anti-vandalismemaatregelen. Want in tijden waarin de consument eraan gewend raakt dat zijn of haar verlangens eigenlijk altijd geadresseerd kunnen worden - door internet, flitsbezorgers enzovoorts - kan het zomaar heel goed gaan werken. “Ik stel me iemand voor die de hond nog even uit gaat laten en een blokje omloopt om bij ons iets lekkers te halen. Of mensen waar het thuis wel erg gezellig wordt, al dan niet door onverwacht bezoek, dat lekkere chocola er goed in gaat.”  

Er komen in de automatiek zowel ‘losse’ chocolaatjes als verpakkingen met enkelen - ‘bijvoorbeeld verpakt als cadeautje’ - van anderhalve euro, tot tien euro. Alles te betalen met pin. Het vullen gebeurt vanuit de productielijn - ‘ze kunnen dus nog warm zijn’, want ook op de dag is het loket natuurlijk open - en aangezien chocola zeker vier weken goed blijft, hoeft Klein zich ook geen zorgen te maken over het niet meer ‘vers’ zijn van de producten. Nee, stiekem hoopt ze dat het automatiek meer dan eens per dag aangevuld zal moeten worden. 

De automatiek kan navolging krijgen bij de andere filialen van De Bonte Koe, in Den Haag en Rotterdam. Maar voor Klein sprak het voor zich er in Schiedam mee te beginnen. “Niet alleen omdat hier de productie is, maar ook omdat we gewoon een heel Schiedams bedrijf zijn.” Kwestie van wat terug willen doen voor de gemeenschap waaruit je bent voortgekomen. 

Zo staat De Bonte Koe sowieso een duurzame koers voor. Klein wijst op de manier waarop het bedrijf met de panden waarin het is gehuisvest omgaat. “Mijn vader en oom hebben echt alle moeite gedaan om die te restaureren in zo oorspronkelijk mogelijke staat.” Blijvend klaar voor de toekomst raakte het bedrijf ook door de 73 zonnepanelen die op de daken liggen. “Zo kunnen we  op een zonnige dag volledig op zonne-energie chocolade maken.”

In dat kader vindt Klein het bijzonder leuk dat De Bonte Koe nu mede gevestigd is in het pand waar ooit distilleerderij Vrijmoed&Zonen huisde. “Die maakte kersenbrandewijn. En die ging honderd jaar geleden al in de kersenbonbons van Jamin…!” Toch opmerkelijk, dat het pand de stad is blijven dienen op een vergelijkbare manier: de Schiedammer iets lekkers voorschotelen.

En ander voorbeeld van die duurzame inzet zijn de stages die het bedrijf met name mbo-ers biedt, en de bijzondere bliksemstage die de organisatie JINC in mei bij De Bonte Koe mag organiseren. 

De opening van de automatiek, aanstaande vrijdag, klokke vijf uur, is een van bijzondere dingen waarmee De Bonte Koe het dertigjarig jubileum wil vieren. Op 26, 27 en 28 augustus houdt de chocolademaker open huis, met demo’s en kijkjes achter de schermen. Ook wordt een film gepresenteerd. Want duurzaam, staat tenslotte ook voor open.