Schilderij van Hugo Landheer naar Gemeentearchief

SCHIEDAM - Het Gemeentearchief Schiedam heeft de hand weten te leggen op een schilderij van de Schiedamse schilder Hugo Landheer (1896-1995). Het is een vrije afbeelding van Schiedam vol beweging en kleur.

Het is niet de enige afbeelding die Landheer in zijn leven schilderde van Schiedam, zo laat het archief weten. De schilder is in Schiedam geboren en getogen en de molens, stegen en bruggen komen vaak terug in zijn oeuvre. Het Stedelijk Museum Schiedam heeft werken van hem in collectie. Landheer schilderde niet zozeer realistische afbeeldingen van Schiedam en andere plekken, maar eerder droombeelden. De thematiek is vaak stadsgezichten, bruggen, molens, havens, schepen, dieren, portretten en (kerk)interieurs.

Uit de recensies van tentoonstellingen blijkt dat recensenten moeite hadden zijn stijl te benoemen. Een zin uit een recensie in het Rotterdamsch Parool / De Schiedammer van mei 1948 is wel op een groot gedeelte van zijn werk toepasbaar: “Lijn en vlak schijnen een zeer ondergeschikte functie te verrichten, daar de vorm geheel wordt gegeven door de kleuren.” Wat het benoemen ook bemoeilijkt is dat Landheer over een lange periode, van de jaren 20 tot de jaren 90, heeft gewerkt en ook nog eens in verschillende technieken werk heeft geproduceerd.

Landheer is op 9 december 1896 in hartje centrum op de Hoogstraat 50 geboren. Zijn vader Jan Landheer had op Hoogstraat 43 vanaf 1887 een sigarenmagazijn en verkocht sigaren, tabak, snuif, koffie en thee. In 1890 trouwde hij met Klazina Jongenburger. Vier jaar later verhuizen zij met hun twee kinderen Maria en Bert naar Hoogstraat 50 om daar de koffie, thee en sigarenwinkel van Bijlandt voort te zetten. Op dit adres worden nog twee kinderen geboren, Hugo en Jo.

De zaken liepen goed genoeg, zodat Jan en Klazina het zich konden veroorloven om hun kinderen ook naar het middelbaar onderwijs te laten gaan. Na de vijfjarige HBS mocht Hugo naar de Kunstacademie in Rotterdam.

In het boek ‘Hugo Landheer, Overzicht 1925-1990’ van J.H.M. Jacobs, uitgebracht naar aanleiding van de gelijknamige tentoonstelling in het Stedelijk Museum Schiedam, haalt Landheer herinneringen op aan zijn geboortestad. Vanuit zijn woonplaats Bentveld, bij Zandvoort, kijkt hij met een verliefde blik terug op de stad, zo haalt het archief het boek aan: “Begrijpt u hoe Schiedam inspirerend op mij gewerkt heeft? In mijn dromen beleef ik Schiedam als de mooiste stad van de wereld. Ik zie er oude gebouwen en poorten, ruïnes en de prachtigste kerken, die er in werkelijkheid nooit geweest zijn. Nee, ik heb geen spijt in Schiedam geboren te zijn.”