Schiedam decor voor geweldig verhaal

COLUMN - Maandag zal er ineens een sombere sfeer heersen op de Korte Haven. Alles wat aan welvaart, glans en kleur herinnert, zal moeten worden verwijderd of buiten beeld worden gehouden, want dit stukje van Schiedam blijkt daarvoor perfect geschikt. Vandaar dat enkele opnames worden gemaakt voor een Amerikaanse superproductie over de schilder Han van Meegeren.

Van Meegeren was een meestervervalser. Hij kopieerde geen werk van beroemde meester.s; hij schiep nieuw werk in de trant van zeventiende eeuwse schilders die niet van echt waren te onderscheiden. Zo zag de directeur van museum Boymans van Beuningen Hannema zijn Emmaüsgangers aan voor een onontdekt schilderij van Jan Vermeer. Omdat er nog maar zo weinig werk van hem voorhanden is, was dat een sensatie van jewelste.

Maar het waren tijden van oorlog en bezetting. Han van Meegeren kreeg – volgens mij via stromannen maar dat weet ik niet zeker – contact met de grootste kunstverzamelaar van het Derde Rijk, maarschalk Hermann Goering. Deze betaalde grif enorme sommen voor de vervalsingen van Han van Meegeren. Terwijl om hem heen de schaarste toenam, leefde deze er goed van in zijn Amsterdamse herenhuis.

Na de oorlog werd Van Meegeren vastgezet. Niemand geloofde aanvankelijk dat hij de nazis met vervalsingen bij de neus had genomen, tot hij tenslotte op zijn verzoek ezel, penselen en verf in zijn cel kreeg. Binnen no time produceerde hij een nieuwe 'Vermeer'. Hij kreeg vervolgens een lichte gevangenisstraf. Toch is Van Meegeren in zijn cel overleden. Hij had een hartkwaal waar in de dagen na de Tweede Wereldoorlog nog geen kruid tegen was gewassen.

Nou, dat is dus geweldig materiaal voor een Hollywood-blockbuster waar de hele wereld naar komt kijken. Want de geschiedenis van Han van Meegeren is tekenend voor zijn krankzinnige tijd en bevat tegelijkertijd een heleboel absurde elementen. Ondertussen blijft de vraag open: was Van Meegeren een profiteur, een verzetsheld of gewoon een schelm die iedereen er tussen nam, of het nou Goering was dan wel keurige kunstkenners. Wellicht leidt de film er wel toe dat eindelijk zijn grote talent wordt erkend want Van Meegeren heeft wel degelijk het nodige eigen werk geproduceerd en dat is helemaal niet gek.

Het is voor Schiedammers eigenlijk wel iets om trots op te zijn dat 'onze' Korte Haven wordt uitverkoren om als décor te dienen voor zo’n geweldig verhaal.