Koningsdag: een recensie

COLUMN - Er zijn in het verleden wel eens koninklijke verjaardagen verregend, maar zo guur als in 2019 hebben wij het zelden meegemaakt. De Buienradar bood aanvankelijk nog wel hoop. In plaats van een egaal wolkendek toonde deze grote hoeveelheden plukjes. Daar kon de vrijmarktbezoeker nog wel tussendoor laveren met de boodschappentas op wielen want – hoe dan ook – vrijmarkten zijn de belangrijkste attractie van Koningsdag.

Dat leek ook te lukken. Toen we om half twaalf in Kethel uit de tram stapten, was er weliswaar hier en daar een vuiltje aan de lucht, maar het zonnetje liet zich ook zien. Toen – na een minuut of vijf – kwam er ineens een enorme plensbui naar beneden. De verkopers poogden snel hun spulletjes met grote vellen plastic af te dekken, terwijl de menigte zich in beweging zette naar het overdekte winkelcentrum Spaland. Met een minuut of wat was het allemaal weer voorbij en bleef alleen een snijdende wind over. Langzaam maar zeker kwam een koopgraag publiek weer tevoorschijn.

Zo´n plensbui – intens maar heel kort – kwam vaker voor die ochtend en het was genoeg om veel te bederven. Het was in Kethel lang zo druk niet als anders en er waren ook veel minder kleedjes op de straat uitgebreid. De handhavers, de politie-agenten, de Rode Kruismensen en de verkeersregelaars liepen een beetje verloren. Het was allemaal een beetje teleurstellend.

Mocht je sommige Kethellappers geloven, dan hadden niet alleen de weergoden maar ook de autoriteiten voor een koude douche gezorgd. De gemeente stelt steeds strengere veiligheidseisen. Alles en iedereen wordt tot in het absurde gecontroleerd. Zo zouden eventuele hamburgerverkopers de oppervlakte van hun bakplaat moeten opgeven. Diezelfde kritische Kethellappers verdenken het stadskantoor er bovendien van dat het de feestelijkheden van Koningsdag in de oude binnenstad zou willen concentreren.

Inderdaad was het vroeger in Schiedam een dooie boel, terwijl de traditioneel ingestelde bevolking van Kethel een enorm oranjefeest aanrichtte. Alleen in en rond het dorp vond je een vrijmarkt, in de rest van de gemeente niet. Dat is nu wel anders. Het Centrummanagement probeert het publiek ook naar de binnenstad te lokken. Daar speelden zaterdagmiddag op verschillende plekken bands, die veel publiek trokken en zorgden voor een brandersfeestensfeertje. Op de Lange Kerkstraat, het Land van Belofte, het Broersveld en een beetje op de Hoogstraat was net als in Kethel vrijmarkt. Maar ook hier joeg de kou kopers en verkopers gelijkelijk weg, zodat het onmogelijk is om een eerlijke vergelijking te trekken tussen de feestelijkheden in het centrum en in het oude dorp.

Complicerende factor: de oranjevereniging uit Kethel heeft door gebrek aan vrijwilligers zijn programma tot een minimum ingekrompen. Dat is overigens geen typisch verschijnsel voor ons en onze omgeving. In heel het land maken oranjeverenigingen zware tijden door, terwijl rond hen Koningsdag bruist.

Het is moeilijk te geloven dat de gemeente de oranjefeesten van Kethel zou willen afknijpen ten gunste van activiteiten in de binnenstad. Dat zou trouwens zinloos zijn want de mensen stemmen tóch met hun voeten. Wel zou men zich kunnen afvragen of sommige regelgeving geen absurde kantjes kent. En het is alleen maar goed als ook andere stadsdelen dan Kethel op Koningsdag proberen hun beste beentje voor te zetten.

Toch geloof ik dat in Schiedam op Koningsdag Kethel nog heel lang plaats één zal bezetten in de harten van de stadgenoten. Het is dan ook te hopen dat het dorp zich herpakt en al dan niet in het kader van de vertrouwde oranjevereniging het feest weer stevig in eigen handen neemt.

Volgend jaar is het vast weer een graad of twintig.