Heilig Hartkerk maakt met 'spullen' andere kerken blij

SCHIEDAM - Het onttrekken van de Heilig Hartkerk aan de eredienst en het geschikt maken van de gebouwen voor een nieuwe functie als zorgcentrum, verschaft allerhande instellingen en organisaties plezier vanwege nieuwe aanwinsten. Zoals een kerk in Polen en de te herbouwen afgebrande kerk in Hoogmade.

Een katholieke kerk, ook al is die sober ingericht en bescheiden van karakter als de Gorzenkerk, kent allerhande attributen. Van spullen die worden gebruikt voor de eredienst, als kunstvoorwerpen om het gebouw te verfraaien. Voor al deze spullen - en denk daarbij ook aan ‘gewone’ inboedel als serviesgoed of meubilair - is het afgelopen jaar een nieuwe bestemming gezocht. Dat gebeurde door een kleine werkgroep vanuit de kerkgemeenschap, samen met het bisdom Rotterdam.

De nodige artikelen, met name spullen gebruikt in de liturgie, gaan met de gemeenschap mee naar de Singelkerk, de basiliek in het centrum die voor de parochianen uit de Gorzen en omgeving hun nieuwe thuis moet worden. Denk aan kelken en ander zogenaamd ‘liturgisch vaatwerk’. Kaarsenstandaards uit de Heilig Hart sieren nu de Maria- en de Heilig Hartkapel in de basiliek. Ook vonden spullen hun weg naar de andere kerken van parochie De Goede Herder.

De bijzondere ‘blauwe’ tabernakel met in mozaïek op de voorkant een pelikaan, symbool voor Jezus Christus, heeft een plekje gekregen in de Singelsacristie. Ook een beeld van Antonius van Padua verhuisde hemelsbreed tweeënhalve kilometer. Voor andere zaken, zoals een Heilig Hartbeeld, wordt nog naar een geschikte plek in en om de basiliek gezocht. Daar beschikte men al over heel veel zaken, de kerk is al erg vol, dus wat er daar aan spullen uit de Heilig Hart gebruikt kan worden, is beperkt.

Maar ook in andere kerken zijn nu, of zullen binnenkort, zaken uit de Gorzenkerk te zien zijn. Zo gaan de opvallende, rode en blauwe wandtableaus met als thema Liduina, gemaakt van geëtst asbestcement, naar de Paschalis Baylonkerk in Den Haag. Een andere Haagse kerk, de Marthakerk, ontfermt zich waarschijnlijk over de grote beelden van Maria en Jozef die boven de tableaus hingen.

Over de twee altaren die van oudsher onder de beelden en genoemde Liduina-tableaus waren geplaatst, en waarvan er één de laatste vijftig jaar als hoofdaltaar diende, heeft de gemeenschap van de H. Hippolytuskerk in het kerkdorp Kanis bij Kamerik, bij Woerden zich ontfermd.

Bijzonder is ook het feit dat de kerk in Hoogmade, die in 2019 afbrandde, in herbouwde vorm verfraaid zal worden met kunstwerken uit de Heilig Hartkerk. De kruiswegstaties over de passietocht van Christus naar de Olijfberg, van de hand van Adriaan van der Plas, zijn door glas-in-loodbedrijf Oud Rijswijk van de muur gehaald, ingepakt en wachten nu op gebruik in Hoogmade. Ander glas-in-loodwerk, vooral het relatief jonge werk van kunstenaar Henk van Kooy dat de Liduina- en Mariakapellen in de kerk sierde, is opgeslagen en wacht nog op een bestemming.

Het kerkorgel, ooit in de jaren 80 naar Schiedam gekomen vanuit Nijmegen, is zelfs geëxporteerd: het heeft een nieuwe bestemming gevonden in een kerk in de regio Krakau, Polen.

Voor al deze zaken heeft de parochie geen geld ontvangen. Ook uit de pastorie is veel weggegeven aan mensen die interesse toonden. Dat kan gaan om een bijzondere stoel, om papierwaren die voor de kinderactiviteiten gebruikt werden, verkleedspullen en apparatuur. Roger Pluijm (tevens hulpvaardig bij de realisatie van dit artikel) kreeg zo recent nog een tekening aangeboden van Liduina die de Schiedamse kerken beschermt in oorlogstijd. Veel van de inboedel is ook al weggegooid of weggebracht naar ‘de kringloop’, omdat de nieuwe eigenaren door wilden met het uitvoeren van hun plannen. Ondertussen worden er ook enkele gezinnen opgevangen in de pastorie; zij maken dankbaar gebruik van de bescheiden inrichting die nog aanwezig is. Ook de gemeenschap van de Pinkstergemeente die kerkt in de Heilig Hart en bij elkaar komt in de pastorie, gebruikt het complex en de spullen nog. 

Documenten die herinneren aan de geschiedenis van de Heilig Hartparochie zijn overgebracht naar de basiliek. Mogelijk gaat een deel ervan naar het gemeente-archief.

Overigens wordt het kerkgebouw praktisch ‘leeg’ opgeleverd, op dringend advies van het bisdom. De ontwikkelaars Jos Lamper en Elbert van den Brink - samen Joel Investments - wilden graag het kerkkarakter van het gebouw bewaren en in het te realiseren zorgcentrum terug laten komen. De kerkleiding vindt echter dat er geen misverstand mag bestaan over het feit dat de Heilig Hartkerk niet langer kerk is. Zodoende zal er door de ontwikkelaars ook geen kapel, maar mogelijk wel een stilteruimte worden gerealiseerd in het nieuwe zorgcentrum. Wel blijft de wandschildering aan de koorzijde van de kerk intact, en ook zichtbaar voor de nieuwe bezoekers en bewoners van die bijna eeuwling (inzegening in 1927), de Gorzenkerk.

Zie ook dit artikel.