Familie*

SCHIEDAM - Ieder mens heeft familie. Familie komt in alle soorten en maten. En het houdt iedereen bezig. Wat betekent familie? Om die vraag draait het van 13 oktober tot en met 3 maart 2019 bij de tentoonstelling Familie in het Stedelijk Museum Schiedam.

Zo’n twintig (internationale) hedendaagse kunstenaars maken werk over geboorte, opgroeien, huwelijk en afscheid. Van video tot sculptuur, van performance tot kapsalon waar je gratis je haar kunt laten knippen. Of laat ter plekke een sculptuur van je moeder maken: je mOther. Met verschillende activiteiten rond familierituelen als Sinterklaas, Kerst en alles wat je weten wilt over familie.

Ideaalbeeld

"Het is een rijk thema waarbij iedereen een eigen verhaal heeft en een eigen waarheid kent", vertelt curator Karina van Bezooijen, die vanaf haar kraambed bij het museum solliciteerde. Als we de reclames mogen geloven bestaat het ideale gezin uit een stoere vader, een knappe moeder en twee vrolijke kinderen, het liefst een jongen en een meisje, vult cultuurhistoricus Irma Thoen aan. Eventuele grootouders zijn fit en vitaal. "Het levert een harmonieus beeld op, maar dit ideaalbeeld blijkt lang niet altijd aan te sluiten bij de dagelijkse realiteit."

Huidhonger

Opvallend is hoe persoonlijk én universeel de kunst op de tentoonstelling is. Zo reageerde kunstenaar Anique Weve op het nieuws dat gezinsleden elkaar te weinig omhelzen. Op haar foto Knuffelen zien we een moeder en kind die bijna tot één persoon versmelten. Bij te weinig fysiek contact krijgen mensen huidhonger, blijkt uit onderzoek.

1meter-feest

Helmut Smits vierde dat zijn zoon één meter was, een feest dat inmiddels wereldwijd navolging vindt. En dan is er nog Zineb Sedira die in haar video toont hoe drie generaties vrouwen uit dezelfde familie - alle drie geboren in een ander land - proberen jeugdherinneringen te delen in hun moedertaal.

Stof uit de wasdroger

De gedachte om iets van je familie te bewaren, leidde tot het kunstwerk van Bianca den Breejen. Ze komt uit een gezin met zes kinderen en verzamelde jarenlang al het stof uit de wasdroger. Daarmee maakte ze een kleurrijke installatie. Door haar werk als doula, een zwangerschaps- en bevallingscoach staat ze nu ook letterlijk aan het begin van families.

mOther

Haar werk gaat over herinneren en vasthouden, net als dat van Efrat Zehavi. Hoe ziet je moeder eruit? Ken je haar wel echt? Op de tentoonstelling zal ze bezoekers daarover interviewen. Op basis van de antwoorden maakt de kunstenaar ter plekke een sculptuur: je mOther. Tijdens de tentoonstelling is Efrat Zehavi elke week aanwezig. Kijk op de website voor data en tijdstippen.

Kapsalon

De kappersstoel is de geknipte setting voor een goed gesprek, van relaties tot aan familiegeschiedenissen. Iedere zondag knipt een Schiedamse kapper je haar, in ruil voor een praatje. De kapsalon is een project van kunstenaar Manon van Hoeckel. Het knippen is gratis, bezoekers betalen ook geen entree. Een afspraak is niet nodig, geef het wel aan bij de balie. De knipbeurt kan elke zondag van  twaalf tot vier uur.

Familie door de tijd heen

Op de tentoonstelling lees je ook verhalen van Schiedammers die voor iedereen gelden. Thoen vroeg mensen naar hun associaties bij het begrip familie. Dat leverde uiteenlopende reacties op: "Heerlijk, benauwd, onstuimig, verdrietig, blij, warm, boos, kostbaar, waardevol." Ook geeft de tentoonstelling antwoordt op de manier waarop het fenomeen familie door de tijd heen verandert. Hoeveel  huwelijken er worden gesloten en ontbonden? En wat is de gemiddelde gezinssamenstelling?

Agenda

Tijdens de tentoonstelling zijn er verschillende activiteiten, Bring-Your-Own familie-recept-etentjes tot een kerstdiner voor mensen zonder familie. Houd hiervoor de website in de gaten. We werken samen met verschillende partners in de stad, waaronder de Historische Vereniging Schiedam.

Deelnemende kunstenaars

Anique Weve, Anna Clarén, Arne Hendriks, Arthur Kleinjan, Bianca den Breejen, Csilla Klenyánszki, Daan Samson, Danielle Lemaire, Efrat Zehavi, Florian Braakman, Helmut Smits, Jemima Brown, Jurgen Winkler, Katharina Seda, Khalid Amakran, Manon van Hoeckel, Marijn Kuijper, Maurice van Es, Peter Hellemons, Peter Menzel, Faith D’Aluisio, Zineb Sedira en Willem Popelier.

* Dat zijn dus je vader, moeder, broertje, zusje, tante, oom, feestneef en heel veel anderen.