COLUMN - Je weet niet van je ziet, op Lange Haven 131

COLUMN -Oude klanten van de bibliotheek herinneren zich nog wel de vestiging aan de Lange Haven. Het was daar allemaal opgepropt en benauwd maar toch gezellig, want het was een oud woonhuis. Wie kranten en tijdschriften wilde lezen kon terecht aan een grote tafel in de eetkamer, met uitzicht op de tuin waar niet zoveel mee gedaan werd, Er werkte één bibliothecaresse die op mij als jonge jongen diepe indruk maakte. Zij kwam soms op het werk met de motorfiets, van top tot teen in zwart leer gekleed. Tot mijn spijt was zij gelukkig getrouwd. Nu en dan vertoonde zich een heer met een grote rechthoekige baard. Dat was meneer Van der Blij, de directeur, die liefst alles bij het oude hield.

Het monumentale pand was ooit door de bekende Schiedamse weldoener M.C.M. de Groot aan de gemeente geschonken, onder voorwaarde dat die er een openbare bibliotheek zou vestigen. Na Van der Blij´s pensionering grepen vernieuwingsgezinde bestuurders hun kans. De bibliotheek verhuisde naar het Stadserf, waar veel meer ruimte was en het publiek zelf tussen de boeken te laten zwerven, wat in de tijd van de oude directeur doodzonde was, en uit den boze bovendien. Deze ontwikkeling is afgesloten met een nieuwe verhuizing, nu naar de Korenbeurs. Daardoor is dit Schiedamse monument niet alleen een kennisbeurs geworden, maar ook een ontmoetingspunt waar je koffie kunt drinken en opnieuw een grote leestafel vindt vol kranten en tijdschriften.

Toch kan ik mij voorstellen dat mensen benieuwd zijn naar wat er nu geworden is van het oude pand op de Lange Haven. Dat heeft wilde tijden doorgemaakt. Hoe het veranderd is kunnen alle Schiedammers dit weekend zien. Het herbergt nu een tentoonstelling van moderne kunst, waarin Schiedam en Schiedammers goed vertegenwoordigd zijn. Er hangt en staat werk van Michel Snoep, Sjef Henderickx en Diet Wiegman. Maar zij zijn lang niet de enigen. Alles bij elkaar is het een mooie tentoonstelling geworden, die een bezoek meer dan waard is. Het pand is open op zaterdag en zondag, van elf tot acht en de toegang is gratis.

Nadat de mensen van de bibliotheek de deur voor het laatst achter zich dicht hadden getrokken, was het gewone publiek er niet meer welkom. Eerst kwam het in handen van Jan des Bouvrie, die het naast de Korenbeurs en de oude drukkerij van Roelants wilde gebruiken voor zijn grootse plannen: een tweede Arsenaal met topmeubels in de Rijnmond. Daar kwam allemaal niets van terecht. Vervolgens kocht de miljonair Falandt het herenhuis, om er zelf te gaan wonen. Geld speelde voor hem geen rol. Alles werd tot de laatste kopspijker en de minst bereikbare plint gerenoveerd. Alle vloeren liet de nieuwe eigenaar met marmer beleggen. Zijn vrouw kreeg een uitgebreid Turks bad. Er kwamen keukeneilanden en traplopers waar je tot je enkel inzakte. In de ruiten van de deuren binnen liet Falandt vrouwenfiguren graveren, wel allemaal in het nette. Aan beide zijden van de monumentale voordeur liet hij grote lantaarns hangen, zodat hij ook ´s avonds goed kon zien wie er allemaal voor de deur stonden.

De zaken gingen slecht voor de heer Falandt en zo kwam zijn luxueuze woning op de veiling terecht, waar Hans Ritman van uitgeverij Scriptum en Opera aan de Schie, het beste bod deed.

Ritman is een groot liefhebber van kunst en cultuur. Hij wil ook iets met zijn nieuwe pand doen waar de stad wat aan heeft. Vandaar dat hij nu gastvrijheid geeft aan enkele kunstenaars, om hun werk tentoon te stellen. Hun kunst komt heel goed terecht in de inrichting van Fallandt met al dat marmer. Er is door de wisselwerking een heel bijzondere sfeer ontstaan.

Wie dit weekend in de stad is, doet er goed aan even af te steken naar de oude bibliotheek, om daar verbaasd te staan over de inrichting, vast te stellen hoe hoog het niveau is dat Schiedamse kunstenaars bereiken en om even tot rust te komen. Aan het plafond van de voorkamer hangt een hele bijzondere lamp, die voor een groot deel is samengesteld uit oud materiaal van de brandweer. Daar hoort een even bijzonder verhaal bij. Vraag Hans Ritman om dat te vertellen. Hij doet het graag.