Branderswijn 2021, moutwijn die naar appeltaart smaakt

SCHIEDAM - De eerste fles van de Branderswijn 2021 is gistermiddag in het Jenevermuseum officieel uitgereikt aan burgemeester Cor Lamers. Deze traditioneel gestookte moutwijn heeft dit jaar de smaak ‘appeltaart’. Nadat de afgelopen zeven jaar het etiket door kunstenaar Jacques Tange werd ontworpen, was die eer dit keer weggelegd voor kunstenares Inge van Haastert.

De appeltjes komen terug in het door Inge van Haastert ontworpen etiket. Als we aan appeltaart denken, mag de smaak van kaneel niet ontbreken. Daarvoor is echter geen kaneel gebruikt, maar het kruid kassia, een ‘broertje’ van kaneel. Voorts zijn er vanillestokjes aan toegevoegd. Bijzonder is dat dit jaar voor het kruiden van het distillaat de hulp is ingeroepen van Verstegen Spices & Sauces, het aloude specerijenbedrijf in de Spaanse Polder. Burgemeester Lamers: “Dat is een mooie nieuwe samenwerking met een traditioneel familiebedrijf, dat weliswaar net over de grens met Schiedam ligt, maar dat we best wel ‘bijna Schiedams’ mogen noemen, zeker als we bedenken dat Rob van Giessen, die de adviezen gaf, een echte Schiedammer is.” 

Rob van Giessen (op de foto boven het artikel geheel rechts, naast de stokers), een man met ervaring als chefkok en met heel veel verstand van specerijen, was de afgelopen maanden bij de stokers van het museum aangeschoven. Rutger Vismans: “Hij heeft ons de ogen geopend voor wat voor verschillen er zijn in specerijen. Zo heeft hij ons diverse witte pepers laten ruiken, de ene of de andere, een wereld van verschil. En kardemon bijvoorbeeld, daarvan moet je wel weten welk deel je ervan gebruikt. Omgekeerd hebben wij hem kunnen leren wat het verschil is tussen distilleren en macereren. Bij dat laatste haal je de smaak ergens uit door het te laten weken of trekken. Zo hebben wij veel van elkaar geleerd en zo hebben we heel goed, maar op delicate wijze, de smaak van appeltaart in de fles gekregen.” Hebben jullie ook echte appels gebruikt?“ Stoker Ton Heuchemer: “Dat hebben we zeker, maar er was meer nodig dan dat, om ervoor te zorgen dat het niet bitter werd, maar dat is het geheim van de smid. Als stoker moet je altijd een deel van je receptuur en proces geheimhouden.” 

Nieuw is ook dat de moutwijn ditmaal – in tegenstelling tot de vorige zeven edities – niet op houten vat is gelagerd. Burgemeester Lamers: “Lagering geeft zeker karakter en smaak, maar met deze ongelagerde moutwijn is een product gemaakt waarmee wordt teruggegaan naar de zuivere basis, waarbij de kruiden essentieel zijn. Ik vind de Branderswijn 2021 heel smakelijk.”

Kunstenares Inge van Haastert: “Ik drink af en toe een glaasje whisky, maar hoogstzelden een glas jenever. Ik moet zeggen dat deze appeltaart-moutwijn me goed smaakt. Als je visite krijgt, krijgt de man vaak een fles drank, de vrouw een bos bloemen. Nou, laten ze voor de dames de bos bloemen maar eens vervangen door zo’n fles drank.” Ton Heuchemer had de kunstenares, waar hij in zijn jonge jaren in het buurthuis op de Singel nog schilderles van kreeg, aangedragen als etiket-kunstenares. Op zijn voorzichtige suggestie vanmiddag dat zij mogelijk ook volgende jaren het etiket ontwerpt, reageerde zij resoluut: “Dit is echt eenmalig; er zijn nog zoveel kunstenaars in Schiedam, die dit ook heel leuk zullen vinden.” 

Het Jenevermuseum stookt op traditionele wijze de ‘enige echte Schiedamsche jenever’. Het zegel op de fles met deze mededeling is ondertekend door de burgemeester van Schiedam. De manier waarop het museum stookt, behoort officieel tot ons nationale cultureel erfgoed. Niettegenstaande dat tradities voorop staan, weten de zes branders van het Jenevermuseum toch jaarlijks weer te vernieuwen en verrassen met hun in beperkte oplage van honderdvijftig stuks uitgebrachte Branderswijn.

De traditie waar helaas mee gebroken is, is dat de Branderswijn uitgereikt wordt tijdens de Brandersfeesten. “Dit is wel het weekeinde dat de feesten gewoonlijk plaatsvinden, maar door corona was het voor het tweede achtervolgende jaar niet mogelijk de Brandersfeesten te houden. Hopelijk lukt het volgend jaar wel de Branderswijn weer uit te reiken tijdens ouderwets gezellige Brandersfeesten. Iedereen verlangt heel erg naar het oude vertrouwde leven,” aldus de burgemeester.

Dat was een mooie wens, toen het glas met de appeltaart-moutwijn geheven was, en een ieder het gedistilleerd aan de mond bracht. Daarbij werden een stukje echte appeltaart en een koffiesmaak-marshmallow geserveerd. Stoker Ton Heuchemer: “Toch fijn dat ik na al die jaren nog steeds in mijn proeftijd zit.”