Balletje blauw

COLUMN - Mijn vader had het niet zo op mannen met kleine koffertjes. Hij nam ze niet serieus. Ze droegen dan wel een colbert en een stropdas, maar ze stelden als puntje bij paaltje kwam minder voor dan hijzelf in zijn stofjas en zijn door loodstof en drukinkt besmette werkbroek. ¨Daar gaat een reiziger in balletjes blauw!¨, zei hij dan.

Ik vroeg hem nooit wat balletjes blauw dan waren. Het leek me allemaal met de grote maandagse was samen te hangen, maar het fijne wist ik er niet van en voor het overige kon het me weinig schelen. Zo kwam er pas helderheid over de zaak in mijn negenenzestigste levensjaar. Onverwacht. Niet als een donderslag bij heldere hemel en zonder dat ik er naar zocht.

Het was op de opening van de jaarlijkse Volkskranttentoonstelling in het Stedelijk Museum afgelopen vrijdagmiddag. Daar krijgen vijf jonge kunstenaars kans om te laten zien wat ze voorstellen en eentje wint dan de Volkskrantprijs. Hoe u daaraan mee kunt doen, staat op de site van het museum: stedelijkmuseumschiedam.nl.

Het is – tussen haakjes – een lekkere tentoonstelling geworden. Er zit spanning in het werk van alle deelnemers. Hoe verschillend hun benadering ook is, je gaat er nooit schouderophalend aan voorbij.

Terug naar de balletjes blauw. Deelnemer Kevin Osepa maakt indruk met bijzonder fotowerk dat bezield wordt door wat het wezen van de Cariben is. Hoe ik het anders moet formuleren weet ik ook niet. Daarbij is voor hem de kleur kobaltblauw van centrale betekenis.

Er stond een lampetkan en een wasschotel met daarin dankzij een draaikolkje in het midden, snel ronddraaiend kobaltblauw water. Er lag iets naast. Ik begreep het meteen: dat moeten de balletjes blauw van mijn vader zijn. Vanwege de opening was de kunstenaar aanwezig. Kevin Osepa legde mij uit dat moeders op Curaçao de hoofdjes van hun zuigelingen met zulk blauwsel insmeren om het kwaad af te weren. Kobaltblauw is een heilige kleur. Ik moest meteen denken aan godsdienstige plechtigheden in Nigeria of Ghana, waarvoor Schiedamse jenever van specifieke merken nodig is. Deze tentoonstelling hoorde absoluut in Schiedam thuis. En wat was dat kobaltblauw een mooie kleur.

Voor de jongelui: blauwsel had je vroeger nodig in de was. Het is een bleekmiddel. Voor iedereen: als je toch de Gusto-tentoonstelling bezoekt, ga dan even naar boven en bewonder het bijzondere aparte werk van Kevin Osepa en zijn kompanen.