'Slammen', om mensen bij elkaar te brengen - en 't is gaaf!

SCHIEDAM - Lisa Adele won gisteravond de eerste voorronde van de Schiedamse Poetry Slam. In de Korenbeurs, een bibliotheek, bleef zij zeven andere woordkunstenaars de baas.

In drie rondes, met eerst acht, daarna vier en tenslotte twee deelnemers won Lisa Adele het pleit. Zij bracht haar gedichten ‘met een fijne, kalme vertelstem’, maar toch ‘puur en krachtig’, aldus stemadviseur Jorn, alias The Chief, die het optreden van de acht beoordeelde, vooral op presentatie. Lisa nam volgens hem het publiek mee in haar ervaring, legde uit waarom ze een bepaalde zin vaak herhaalde, maar bracht ook ‘comedy’ en ‘witty’ in. “Een leuke balans”, aldus The Chief na de tweede ronde.

Na de finale kwam hij woorden tekort. “Zo wil je elke battle zien.” In die eindstrijd nam Lisa het op tegen Soraya Shawki. “Je klankkleur is briljant. En je bouwde op, wachtte even af, gaf mensen zichtbaar de tijd om te begrijpen wat je zegt”, aldus The Chief over Soraya. In zeven minuten brachten de twee dames om de beurt hun werk, en het werd echt een finale, de culminatie van de avond.

Die sowieso toch indrukwekkend was. Met jonge mensen die taal inzetten op hun eigen manier, ieder anders, hun eigen expressie vindend in de woorden. Soms rationeel of ontroerend, dan weer grappig of briljant, zoals regelmatig werd becommentarieerd. Heerlijk om te zien wat taal kan zijn, als kunstvorm, als manier om de wereld te begrijpen, een beleving en jezelf te uiten en als middel om mensen bij elkaar te brengen.

Dat gebeurde dus gisteravond, tijdens de vierde Schiedamse Poetry Slam. Die trouwens een sterk Rotterdams karakter had, met de verschillende trekkers van het evenement uit de grote buurstad, en ook winnares Lisa Adele als Maasstadbewoonster (‘daarvoor kwam ik uit Amsterdam’). Maar op Schiedamse inspiratie, zo vertelt Carina Fernandes, die samen met Willemijn Sneep tekende voor de organisatie. “De uitnodiging kwam van Julia Snikkers, van de bibliotheek Schiedam.” 

Steven Koerts was gisteren de Schiedamse inbreng in de slam, samen met KMR, winnaar van vorig jaar, die een indrukwekkend gedicht bracht tijdens het tellen van de stemmen. Koerts bracht een ode aan zijn stad: “Ook al waait de wind niet altijd gunstig, we zetten hier de wieken zelf in de juiste richting.” 

Volgens hem is ‘een poem maken’ als ‘op reis gaan, waar je niet weet hoe je moet beginnen en waar die eindigt’. Zijn ode aan Schiedam was treffend, een stad ‘met smalle straatje, maar toch open en never benauwend’. Waar niets je wordt aangedragen maar het aankomt op initiatief: “Als je de sleutels wilt, moet je ze vooral zelf pakken.”

Hij deed zelf een goede greep, maar kwam niet door de eerste schifting. Die werd gemaakt door de bezoekers, zo’n veertig in totaal, voor een deel meegebracht door de deelnemers. Zij werden door presentatrice Kanvie Winter uitgedaagd om hun waardering te laten blijken voor de inbreng van de jonge dichters - in de eerste ronden steeds maximaal drie minuten. “Give them some love, give them some energy.” En Winter kreeg respons: het publiek leefde mee, vooral met het knippen van de vingers, het teken van waardering tijdens een poetry slam. 

Een paar van de pareltjes waar het publiek op aansloeg: 

Lisa (27, Rotterdam) dicht: “Ik ben alle leeftijden - ik ben 22 en ik schrijf in mijn dagboek dat ik morgen voor school moet sporten omdat ik hot moet worden - mijn moeder zegt dat ik prachtig ben zoals ik ben en heel lang ben ik het niet met haar eens en dan, toch wel.” En in de tweede ronde, naar aanleiding van de ‘minder-minder’ uitspraak van een bekend politicus: “Mijn half is niet minder en niet bijna, mijn half is meer en dat zal altijd zo zijn.”

Tenchy houdt het publiek voor: “Caterpillar of butterfly (rups of vlinder, red.), thats al up to you!” In een sterke cadans, aldus The Chief: “Genious shit.”

Jimmy neemt het publiek mee in vertellingen, wandelingen. Waarin het gaat om verandering, zoals vaker tijdens de Schiedamse Poetry Slam. Waar ‘de kerk vijf voor twaalf slaat’ en hij ‘een trauma onder de knie heeft’ die hij maar niet onder de knie krijgt’. “Ik hoor mezelf dagelijks pretenderen: het is nooit te laat om het tij te keren.” Opinie van Jorn the Chief: “Ongekend sterk beeldspraak, en gaaf dat je zelf aan het genieten bent van je performance.” En over zijn tweede ronde slam: “Het lijkt een film op rijm gezet, briljant.”

Julian (22, uit Amsterdam): “Ik wil het campingelftal zijn dat kampioen wordt.” - “Ik leef in de nacht en voel me de maan; ik geef geen licht maar geeft dat van anderen door.” - “Ik wil mens zijn, ook al voldoe ik niet aan de norm, en ben ik nooit in vorm.” 
Reactie van The Chief: “Een supertheatraal maar hoopgevend betoog. Je toonde een soort strijdlust waarmee het een strijdlied werd.”

Soraya (27, Den Haag) slamde over het al dan niet voldoen aan de verwachtingen van anderen. “Doen alsof, is het verraden van mijn geloof - om de boel voor hen te verlichten - ik daarentegen voel me bezwaard.” - “Doen alsof is het niet waard; ze hebben nooit werkelijk om mij gegeven.” - “Nu onttrek ik mijn waarde niet langer aan jouw genoegen.” Het oordeel over haar roemde ‘het perspectief op het grote verhaal’ dat uit haar woorden klonk. “Je sprak uit eigen wijsheden zonder belerend te zijn.” Veel zalen zullen daar nog van gaan horen.

Bij Frosty leek de klassenstrijd weer te ontbranden: “Wie loopt te sjouwen gaat kapot - er is geen regenboog aan het begin van een hongersnood - we winnen allemaal de Lotto, ook al winnen we geen knaken; het motto van de belasting, leuker kunnen we het niet maken.” En in de tweede ronde die hij haalde: “Ik detecteer huilebalken sneller dan een babyfoon” - “Het toppunt van agressie is als blinde paniekaanvallen.”

Luc Howie Duzzith werd geroemd om zijn ‘complexe rijmschema’s’.

Commentaar op Steven van The Chief: “Ik kom niet uit Schiedam en herkende alles. Superkrachtig. Ik wil een one-manshow hiervan zien.”

Uiteindelijk won dus Lisa Adele. The Chief mocht een keus doen wie er met haar naar de finale van de Schiedamse slam op 28 juni gaat, en dat werd Soraya. Op 31 mei de tweede voorronde.

PS. In de eerste versie van dit artikel was de naam Tenchy foutief zonder h geschreven. Ook is de passage over zijn gedicht aangepast.