Geen allemansvriend maar wel een fijne burgemeester

COLUMN - Burgemeester Cor Lamers heeft donderdag een daverend afscheid gekregen. Daar heeft de Rijnmondband wel voor gezorgd door geheel onverwacht met schetterende fanfares de Grote Kerk binnen te marcheren, kort nadat de scheidende magistraat, zoals ze het honderd jaar terug zouden formuleren, uit handen van het college de Aleida-penning had ontvangen. Dat is de hoogste onderscheiding die onze stad kent. Een dag eerder al was hij ridder geworden in de Orde van Oranje Nassau.

Burgemeester Lamers droeg de bijbehorende versierselen met verve. Ze stonden heel goed bij de ambtsketting die hij nu voor het laatst om zijn nek had hangen. 

De receptie eindigde om acht uur maar er zal vast nog wel een afscheidsdiner gevolgd zijn. Ik vroeg me af wat Lamers met die ambtsketting zou doen. Hem om houden tot een minuut voor twaalf en hem dan plechtig voor de laatste maal overhandigden aan zijn trouwe kabinetmedewerker Bart Noordegraaf? Het dienstverband eindigde immers precies om middernacht. 

Hij kon vanaf dat moment doen waar hij zin in had. Zal het echt zo zijn gegaan? Ik vermoed van niet. Lamers is geen theatrale man. Integendeel. 

Hoe zullen wij Schiedammers hem in herinnering houden? Ik denk met waardering. Cor Lamers is een toegankelijk mens, maar hij probeert nooit de toffe peer uit te hangen en zeker niet de popi jopi. Het burgemeestersambt beoefende hij uit overtuiging. In zijn oorsprong is dat door Napoleon (want de beruchte Franse keizer is de grondlegger van het moderne burgemeesterschap) bedoeld om het centraal gezag aan de basis van de samenleving te laten gelden. De burgemeester hield namens zijne majesteit de wind eronder. Hij voerde de wetten en de regels uit, daarbij op zijn vingers gekeken door de prefect, zeg maar de commissaris van de keizer.

De scherpe kanten zijn er in later tijd afgegaan, maar burgemeesters worden in ons land nog steeds door de kroon benoemd. Zij zijn verantwoordelijk voor het handhaven van de rust en een ordentelijke gang van zaken in de gemeente. De burgemeester draagt een ambtsketen en is in sommige opzichten de vertegenwoordiger van de koning in zijn gemeente. Daarom nemen zovelen van hen op Koningsdag een aubade in ontvangst. Het hoofd van de gemeente zijn burgemeesters niet. Dat is de gemeenteraad. Burgemeesters zijn wel voorzitter van het college van B&W. Wethouders kunnen alleen maar aanblijven zo lang zij het vertrouwen van die raad hebben. De burgemeester blijft zitten tot hij aftreedt of niet meer wordt herbenoemd.

Dit pak zat Lamers als gegoten. Voor het functioneren van burgemeesters is het noodzakelijk dat zij harmonie om zich scheppen, dat in hun aanwezigheid mensen met elkaar in gesprek blijven. Dat geldt voor alle niveaus. Je moet dan niet de grote leider uithangen, de geïnspireerde visionair of het idool van het volk. Anders creëer je tegenspraak en komt er ruzie van. Lamers ademde kalmte en zorgvuldigheid. Hij verwierf zich gezag door een rustige presentatie en kennis van zaken. 

Een prettig mens die zijn verantwoordelijkheden neemt en zich niet opdringt. 

Geen allemansvriend maar wel een fijne burgemeester.