Vergeten Bombardement: zeker 24 Schiedamse slachtoffers
Ruim 75 jaar geleden verwoestten Amerikaanse bommenwerpers per vergissing een groot deel van de wijk; foto: bospoldertussendijken.nl
SCHIEDAM - Dat er onder de honderden dodelijke slachtoffers van het 'Vergeten Bombardement' ook Schiedammers het leven lieten, was bekend. Maar dat het er tenminste 24 zijn geweest, dat wist tot voor kort niemand.
Rond half twee 's middags vielen ze, de bommen die tachtig jaar geleden op 31 maart zo veel angst en verdriet veroorzaakten. Het 'Vergeten Bombardement' werd veroorzaakt door geallieerde bommenwerpers; zij hadden het gemunt op de werf Wilton-Fijenoord. In plaats van de Wiltonhaven werd echter vooral de Merwehaven onder een bommentapijt bedolven. Er is vaak gezegd dat de piloten onvoldoende zicht hadden, maar getuigen spreken van een stralende dag, die 31ste maart. Hoe dan ook kwamen er zo’n zeventig bommen neer in Rotterdam-West, in Bospolder-Tussendijken. De Schiedamseweg, de Hudsonstraat en veel straten eromheen, zoals de Korfmakerstraat, de Tweede Gijsingstraat en de Zeilmakersstraat werd in puin gelegd.
Er werd lang een dodental van 326 aangehouden. Wikipedia noemt daaronder tien Schiedammers en Schiedamsen. Het aantal daklozen liep in de vele duizenden, ook omdat het bombardement gevolgd werd door een grote brand.
Begin februari 2023 hebben de stichting Voorouder en de samenstellers van het boek ‘Target Rotterdam’ via de media opgeroepen om met gegevens te komen over slachtoffers van het bombardement. Dat oogstte veel respons. De oproepers ontvingen ‘uitgebreide en vaak zeer persoonlijke verhalen’ over slachtoffers en het nog steeds bestaande verdriet binnen de familie. Ook werd veel fotomateriaal en aanvullend bewijs verstrekt.
Het onderzoek leverde een bijstelling op van het aantal dodelijke slachtoffers. Zo werden de namen en nadere gegevens verzameld van 453 slachtoffers en zes vermisten/vermoedelijke slachtoffers. Dat bood ook inzicht tot op adresniveau waar de slachtoffers zijn omgekomen.
De meeste doden (zeker 28 slachtoffers) zijn gevallen op het terrein van Van Berkel’s Patent aan de Keileweg. Van de familie van huisarts Jan Vader kwamen alle 7 gezinsleden om evenals de dienstbode en meerdere patiënten in de wachtkamer aan de Schiedamseweg 30.
Op Begraafplaats Crooswijk zijn in vak GG meer dan 137 slachtoffers van het bombardement begraven. Van 116 personen kon de identiteit niet worden vastgesteld daar hun lichamen veelal verkoold waren of slechts één of enkele lichaamsdelen zijn teruggevonden.
De stichting en de schrijvers stelden een namenlijst samen. Daarop dus 453 slachtoffers. Waaronder 24 inwoners van Schiedam. Onduidelijk is of zij gedood zijn door afzwaaiers van het bombardement, of dat zij op dat moment rond de Schiedamseweg verbleven.
Aanvullende gegevens over de genoemde personen, aanvullingen, eventuele correcties, verhalen, en/of fotomateriaal van de slachtoffers kunnen gestuurd worden naar E: info@voorouder.nl. Via dit emailadres kan men ook meer informatie ontvangen over specifieke slachtoffers.
Het ‘Vergeten Bombardement’ wordt vrijdag herdacht in Park 1943 in Bospolder-Tussendijken. Die dag wordt ook het herinneringsboek gepresenteerd dat Verhalenhuis Belvedère heeft gemaakt met de Werkgroep Herdenking Vergeten Bombardement. Naast verhalen van overlevenden en nabestaanden, is ook de volledige namenlijst van 453 slachtoffers in het boek opgenomen.
Hieronder staan de Schiedamse slachtoffers van het Vergeten Bombardement die in de lijst vermeld staan. Ze zijn van alle leeftijden en uit verschillende straten in oost en zuid. Ook opvallend: drie slachtoffers op Dr. Noletstraat 1, waar toen het Nolet Ziekenhuis gevestigd was.
Bertus Aret (1915), Parallelweg 156b
Henricus Johannes Bernoster (1903), Newtonstraat 36
Cornelia de Bruin (1905)
Johannes de Haan (1898), Broersvest 72b
Pieter Johannes de Roo (1928)
Hendrik Dorsman (1896), Galileistraat 45b
Alberdina Elisabeth Groeneweg (1913), Gasstraat 35
Alberdina Elisabeth Hartman (1936), Gasstraat 35
Altagracia Beatriz Libier (1911), Lekstraat 2b
Johannes Hendrikus Josephus Markx (1888), Dr. Noletstraat 1
Johannes Maria Meijninger (1942)
Cornelis Jan Plat (1878), Charlotte de Bourbonstraat 31
Antonia Steekelenburg (1911)
Jurina Straasheijm (1859)
Eliza Herman Tilman (1910)
Maria Pieternella van der Kraan (1918), Charlotte de Bourbonstraat 29
Aart van Roon (1934), Charlotte de Bourbonstraat 29
Doe van Roon (1927), Charlotte de Bourbonstraat 29
Johannes Willem van Schellebeek (1914), Hayleystraat 24a
Adriana van Wagtendonk (1924), Charlotte de Bourbonstraat 29
Marinus van Zellem (1900), Oostsingel 57
Gabriellina Elizabeth Verboom (1922), Dr. Noletstraat 1
Ate Visser (1893), Boerhaavelaan
Hendrikus Jakobus Zuijdendorp (1886), Dr. Noletstraat 1