Scheepsbouw: overheid, koopt uw waar in eigen land!

SCHIEDAM - De Nederlandse overheid moet de schepen van de Rijksrederij die de komende jaren aan vervanging toe zijn, laten bouwen op Nederlandse werven. Dat is de essentie van een petitie die brancheorganisatie Netherlands Maritime Technology (NMT) vanmiddag de Tweede Kamer aanbood.

Kamerlid Tjeerd de Groot (D66), voorzitter van de Vaste Commissie Infrastructuur & Waterstaat, nam de petitie in ontvangst.

De Rijksrederij is een onderdeel van Rijkswaterstaat en houdt zich bezig met diverse taken als vaarwegmarkering, visserijbeheer en handhaving. Het stelt ook schepen beschikbaar aan de Kustwacht, Douane en andere overheidsdiensten. Vaak hebben de vaartuigen een bijzonder karakter en specifieke opbouw, speciaal gericht op de taak waarvoor deze worden ingezet. Volgens de NMT dienen er de komende tijd zo'n negentig schepen vervangen te worden.

Die nieuwbouw moet bij Nederlandse bedrijven worden aanbesteed, zo stelt de NMT. Die noemt zo'n stap 'cruciaal voor zowel de strategische autonomie van Nederland als voor het overleven van de maritieme maakindustrie, die het zwaar te verduren heeft van de gigantische, marktverstorende staatssteun die vooral China aan zijn maakindustrie geeft'. 

"De maritieme maakindustrie bestaat zowel uit grote en kleine scheepswerven als uit vele honderden leveranciers in allerlei niches (bijvoorbeeld productie, grondstoffen, materialen, 3D-printing, zakelijke dienstverlening, software, design, systeem integratie, opleidingen, controle & automatisering, energie, brandstoffen etc.)", aldus NMT. "Nog steeds heeft Nederland een innovatieve, kennisintensieve scheepsbouw; een sector die hard meewerkt aan de energietransitie door duurzame schepen en apparatuur te ontwikkelen. Dit brengt hoge investeringskosten met zich mee, maar levert ook op: Nederland loopt internationaal voorop en de sector genereert veel banen. Momenteel is er zelfs een tekort aan goed opgeleid personeel."

Maar tegen scheepsbouwers in China valt niet op te concurreren, aldus de petitie. "Het aantal nichemarkten waarop Nederland zich onderscheidt wordt kleiner, vooral door de meer dan honderd miljard Chinese staatssteun waarmee China al tien jaar schepen voor veertig procent onder de marktwaarde op de Europese markt dumpt. Schepen die de Chinese werven zonder die staatssteun nooit voor die prijs zouden kunnen leveren. Daarnaast besteden landen als Duitsland, Frankrijk en Spanje schepen voor overheidstaken vrijwel altijd aan in eigen land, uitzonderingen daargelaten."

"Met de vlootvernieuwing van de Rijksrederij kan de overheid de maritieme industrie versterken en Nederland koploper maken in de bouw van duurzame en zelfs emissieloze schepen. Gezien de verschuivingen in de wereldwijde politieke machtsstructuren is daarnaast het vergroten van de nationale (en Europese) strategische autonomie van belang. Een gezonde maakindustrie met kennis, middelen en mogelijkheden draagt daar significant aan bij. Transport over zee en binnenwateren, duurzame energievoorziening, kustbescherming, militaire taken en zelfs voedselvoorziening: een sterke Nederlandse maritieme sector is van strategisch belang voor de hele samenleving." Aldus de petitie.