Over ‘voor eeuwig en altijd’ gesproken

COLUMN - De Schiedamse Dorien Schröder en haar moeder Didy Haasnoot wandelden voor het eerst mee met de Strandzesdaagse en zij deden meteen een bijzondere vondst. In het zand troffen zij een dode degenkrab aan.

Het dier had postuum geluk want Dorien is zeebiologe. Zij zag meteen dat er iets heel bijzonders aan haar voeten lag. De degenkrab is naar het museum Naturalis in Leiden gestuurd waar hij (of zij) zal worden bewaard.

Wat is er zo bijzonder aan dit beest? De mens heeft het de naam degenkrab uit armoe gegeven. Het is namelijk helemaal geen krab. Wat dan? Een weekdier, een vis, een geleedpotige is het evenmin. De degenkrab staat geheel op zichzelf en is nergens mee te vergelijken, althans niet met enige andere orde van dieren op aarde. En ze komen al driehonderd miljoen jaar voor. Er woelden degenkrabben in het zand op zoek naar wormpjes vóór de eerste dinosaurussen rondliepen en net zo goed voor de eerste haaien rondzwommen.

Ik geef dat voorbeeld bewust want Dorien Schröder is voorzitter van de Dutch Shark Society. Ze stelde meteen vast dat de degenkrab zijn of haar leven niet aan Hollands kusten had doorgebracht. Het lijk was helemaal van de andere kant van de Atlantische Oceaan aan komen drijven om precies voor haar voeten terecht te komen. Je zou het een actie van de Voorzienigheid kunnen noemen dat de degenkrab na eindelijk te zijn aangespoeld in een land met zeventien miljoen inwoners, juist door iemand gevonden is die er echt verstand van heeft. En die er meteen na de vakantie uitgebreid over kan vertellen, want mevrouw Schröder geeft biologie op het Montessori Lyceum in Rotterdam.

Pubers zullen het geweldig vinden om te vernemen dat de degenkrab seks bedrijft met een orgaan in het voorhoofd wat eigenlijk wel handig is en ook logisch. Bovendien zullen zij blij zijn dat mevrouw Schröder zelf geen degenkrab is, want het dier heeft tien ogen, wat van pas komt in het onderwijs.

Had dat gekund? Uiteindelijk had dat gekund. Alleen is het anders gelopen. De meeste Schiedammers zijn wel overtuigd van Darwins gelijk en de evolutie en de overwinning van de meest geschikte soort. Het had best kunnen gebeuren dat uit die orde waarvan de degenkrab nu de enige overgebleven vertegenwoordiger is, in de afgelopen driehonderd miljoen jaren landdieren waren voortgekomen en dat dan een soort daarvan intelligentie had ontwikkeld. We weten immers dat de evolutie niet rustig is verlopen, maar enkele keren een andere richting opging vanwege een catastrofaal buitengebeuren: er is niet alleen die meteoriet op aarde geknald die uiteindelijk de dinosauriërs de kop kostte, maar bijna 251 miljoen jaar geleden – toen de degenkrab al bestond en zijn orde heel veel soorten kende – stierf 96 procent van alle diersoorten uit doordat om te beginnen het CO2 gehalte in de atmosfeer https://cosmosmagazine.com/palaeontology/big-five-extinctions enorm toenam. De degenkrabben wisten dat te overleven en ze gingen door met hun voorhoofden lekker tegen elkaar aan te duwen. Maar ze bleven wel als enige vertegenwoordigers van hun ooit zo uitgebreide orde over.

En ze doen het nog. Al driehonderd miljoen jaar.

“Over voor eeuwig en altijd gesproken”, zei mijn lief toen ze daarnet over mijn schouders meekeek.


PS: En dan blijkt die degenkrab aan het Nederlandse strand ook nog een opgezet exemplaar te zijn. Althans dat schrijft het AD zondag. Moet ik mijn stuk nu veranderen? Nee want eigenlijk wordt alles nu nog wonderlijker.