Olieramp houdt gemoederen bezig

SCHIEDAM – Pleziervaartuigen kunnen de Spuihaven weer in en uit. En de Wiltonhaven is ook vrijgegeven voor scheepvaartverkeer. Maar voor de zeeschepen heel schuin aan de overkant van Schiedam, in de 3e Petroleumhaven in de Botlek, geldt dat ze door een speciale wasstraat moeten voor ze weer via Het Scheur en de Nieuwe Waterweg de Noordzee op mogen.

De 3e Petroleumhaven was uiteraard het meest verontreinigd, nadat zaterdag de Noorse olietanker Bow Jubail een steiger ramde en er een joekel van een gat in het olieruim werd geslagen. Er stroomde 220 ton zware stookolie de haven in en al gauw verspreidde de vlek zich over de rivier, zowel richting Hoek van Holland als naar Schiedam. De olieplas was niet te stuiten.

De ramp houdt heel het land in de greep. De grootste zorg gaat uit naar de meer dan duizend zwanen, ganzen, aalscholvers en meeuwen die onder de olie kwamen te zitten. Honderden vrijwilligers schoten te hulp. In Schiedam, Vlaardingen, Maassluis, Hoek van Holland, Rozenburg, Spijkenisse en Hoogvliet werden besmeurde zwemvogels opgevangen en zelfs als ze ter plekke gereinigd konden worden, werden ze naar opvangcentra gebracht omdat ze hun natuurlijke beschermlaagje op de huid kwijt waren. De vrees bestaat dat veel vogels niet kunnen deelnemen aan de jaarlijkse vogeltrek naar zuidelijker gebieden.  

De vogelasiels raakten snel vol, tot in Den Haag toe. Vogelklas Karel Schot in Rotterdam herbergde in mum van tijd 250 vogels. Het DeltaPORT Donatiefonds sprong spontaan bij met een buitengewone gift van tienduizend euro. Dat is het ‘burenfonds’ van de Rotterdamse haven. Unaniem besloot het bestuur om een bijdrage te leveren aan de inzet van overheden, particuliere organisaties en vrijwilligers in het havengebied om de honderden zwanen en andere zwemvogels van de dood te redden.  

In Hoek van Holland werd vandaag een tweede noodhospitaal voor de met olie vervuilde vogels opgebouwd en ingericht. Hier krijgen de vogels een wasbeurt en kunnen ze aansterken. Zonder deze hulp zouden de vogels echt bezwijken. Meeuwen hebben sowieso de neiging te zinken als ze met stookolie besmeurd zijn. Ganzen trekken zich terug in het achterland. Zwanen en aalscholvers kunnen serieus gewond worden genoemd als ze onder de giftige olie zitten. Zelfs mensen wordt aangeraden direct contact met de ruwe olie te vermijden! 
Wat dat betreft was het miraculeus hoe veel vrijwilligers zonder latex-handschoenen en beschermende kleding de vogels vastpakten om ze aan wal e brengen…  

GroenLinks in Vlaardingen stelde vandaag schriftelijke vragen aan het college van burgemeester en wethouders. “De flora en fauna in het gebied zullen nog jaren te lijden hebben onder de milieuschade. De stookolie is middels aanraking met vogels en vissen in de voedselketen terecht gekomen. Inmiddels zijn al honderden vogels, met name zwanen, besmeurd met deze olie. Vele vrijwilligers en verschillende dierenwelzijnsorganisaties werken keihard om de dieren schoon te maken, we hebben diep respect voor deze inzet! GroenLinks is echter zeer geschokt over de ramp en maakt zich ernstig zorgen over de gevolgen van de scheepvaart en stookolie voor de toekomst.”

GroenLinks Vlaardingen wil adequate wetgeving en handhaving voor het verwerken van chemisch afval in stookolie. Het gemeentebestuur zou in Den Haag moeten aandringen op strenge wetgeving. “Door het gebruik van zeer smerige olie is de internationale scheepvaart verantwoordelijk voor een groot aandeel van de uitstoot van CO2, zwavel- en stikstofoxiden, fijnstof, roet, vluchtige organische stoffen en andere stoffen die de ozonlaag aantasten.” 
GroenLinks-raadslid Neill Voorburg: “Daarnaast kunnen de in deze brandstof voorkomende chemicaliën onder andere kanker, ademhalingsproblemen, ernstige ontstekingen en hartkwalen veroorzaken. Zo stoot de Emma Maersk, die geregeld in Rotterdam aanmeert, ruim zes keer zo veel zwavel uit dan alle auto's en vrachtwagens in heel Nederland.”  

Het Havenbedrijf Rotterdam heeft het bedrijf Odfjell in de Botlek aansprakelijk gesteld voor de schade. De Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond vindt de verzorging van de besmeurde vogels absolute prioriteit, naast het opruimen van de olie. 
Het Havenbedrijf en Rijkswaterstaat vormden met de hulpdiensten een crisisteam. Ze zetten een gespecialiseerd bedrijf in voor het opruimen, maar dan nog kan het wekenlang duren. 

In heel Nederland is geschokt gereageerd. Een ramp van dergelijke omvang (Grip 2) is hier in de rivier nog nooit voorgekomen. De Dierenbescherming, de Vogelbescherming en Rijkswaterstaat coördineren de opvang en reiniging van de vogels. De brandweer hielp zondag met boten om de dieren te vangen, zodat ze aan wal goed gereinigd kunnen worden. Vrijwilligers gingen zelfs met rubberbootjes de rivier op. De brandweer zorgde ook voor extra beschermingsmiddelen, want zoals gezegd wordt personen contact met de olie afgeraden.