Met eigen coach komt statushouder het verst

SCHIEDAM – Het gemeentebestuur is bepaald niet ontevreden met de woonbegeleiding van de 105 statushouders die van juli 2016 tot januari van dit jaar in de Johan Braakensiekstraat hebben gewoond.  

Zonder overlast voor de omwonenden in Nieuwland hebben de statushouders hier kunnen instromen, waarna de meesten – soms na gezinshereniging – een woning konden huren in Nieuwland en Groenoord. Het gaat om 28 mannen, 19 vrouwen (van wie er één alleenstaand), 20 jongens, 13 meisjes en 25 jonge alleenstaanden tussen de 18 en 27 jaar.  

Het college van burgemeester en wethouders schrijven de succesvolle woonbegeleiding toe aan wat de ‘Schiedamse aanpak’ wordt genoemd. De kern daarvan is het Persoonlijk Routeplan. Samen met een coach stelt een statushouder een realistische route vast en gaan ze ‘op weg’ . Inhoud, richting, doel en snelheid hangen af van persoonlijke omstandigheden zoals talenkennis en opleiding, lokale mogelijkheden (werk) en wettelijke verplichtingen (inburgeren).  

De ervaringen in de Johan Braakensiekstraat (JB12) hebben duidelijk gemaakt dat een persoonlijke benadering effectief is, maar wel relatief veel tijd en energie kost, in de eerste plaats van ‘nieuwe Schiedammers’ zelf. Een goede samenwerking tussen de wijkondersteuningsteams (WOT’s), Stroomopwaarts, Vluchtelingenwerk en andere partners in de stad is een voorwaarde om de nieuwe inwoners effectief te begeleiden bij hun inspanningen om Schiedammer onder de Schiedammers te worden.
De twee coaches en de locatiemanager van JB12 hebben van meet af aan de samenwerking gezocht met voornoemde instellingen, evenals met werkgevers(organisaties), onderwijsinstellingen, het Servicepunt Vrijwilligers Schiedam, welzijnsorganisatie DOCK, Stichting Meredia en de Manifestgroep. Die samenwerking was vanaf het begin de bedoeling. Zo was het afgesproken met de omwonenden.  

Het college brengt kort de aanleiding in herinnering. In 2015 en 2016 was er in Nederland een hoge instroom van vluchtelingen. Ze werden opgevangen in asielzoekerscentra (AZC’s), maar er was grote maatschappelijke druk om statushouders te laten uitstromen uit de AZC‘ s en hen versneld op te vangen in de gemeenten.
B & W van Schiedam stelden de gemeenteraad voor om hier een bijdrage aan te leveren en hierbij gebruik te maken van een tijdelijke rijksregeling (het gemeentelijk versnellingsarrangement). In een zorgvuldig proces met bewoners en de gemeenteraad is gezocht naar een locatie waar deze versnelde opvang kon plaatsvinden, met als resultaat de locatie JB12. De omwonenden werden uitgenodigd voor twee inloopmomenten waarop ze in een informele setting hun vragen konden stellen en hun zorgen konden uiten. Die persoonlijke benadering leidde tot een groot draagvlak voor de tijdelijke opvang die maximaal drie jaar zou duren en zo veel korter als mogelijk. Op verzoek uit de omgeving werd de ingang van JB12 verplaatst naar de Willem Passtoorsstraat 5. De woonbegeleiders zouden het eerste aanspreekpunt zijn, zowel voor de statushouders als voor de omwonenden. Begin januari verhuisde de laatste bewoner en werd de locatie leeg opgeleverd.  

Enkele effecten van de Schiedamse aanpak:
Iedereen volgt de inburgeringscursus, op drie vrouwen na vanwege hun medische situatie. Er hebben 12 jongeren het B1- taalniveau behaald; door B2 te halen kunnen ze worden toegelaten tot het schakeljaar van HBO of universiteit. De toewijzing van een taalcoach via het Servicepunt Vrijwilligers en Stichting Meredia heefi hieraan bijgedragen.
Voor laag opgeleide jongeren is een regionaal pilotproject gestart in samenwerking met Stroomopwaarts, het Lentiz Life-college en inburgeringsinstituut Taalkans. Naast taal krijgen zij ook rekenen, ICT en oriëntatie op de arbeidsmarkt. Vanaf januari is voor allen een werkstageplaats gevonden.
Vanuit JB12 volgen drie mensen een traject bij Rijnmond Bouw en hebben 53 mensen een stageplaats, werkervaringsplaats of betaald (deeltijd)werk, onder andere bij het Werk-Leercentrum, Let’s ruilwinkel, Klussendienst Kansenfabriek, Irado, Kindercrèche en De Wereldschool.  

Breder gezien dan JB12 hadden eind vorig jaar 233 statushouders die sinds drie jaar geleden in Schiedam zijn komen wonen, een bijstandsuitkering. Van deze groep hebben er op dit moment 42 geen uitkering meer. De uitgestroomde statushouders werken als steigerbouwer, bouwopruimer, tuinbouwer, lasser en ICT’er of in de productie, of ze studeren.  

Het college stelt: “De ingezette koers binnen de JB12 is succesvol gebleken en zetten we voort. De kern van de Schiedamse aanpak is het Persoonlijk Routeplan. Dat is beschikbaar voor alle statushouders die in Schiedam komen wonen. Inmiddels zijn er twee coaches actief die statushouders pro-actief ondersteunen in het hele traject van inburgering en integratie. Waar nodig spreken ze Arabisch en Tigrinya, de meest voorkomende talen bij deze statushouders. De coaches zijn gekoppeld aan WOT Nieuwland en WOT Groenoord.”
“Statushouders die al wat langer in Schiedam wonen, zijn ook gebaat bij deze aanpak. Het is de bedoeling dat alle statushouders die vanaf 2013 in Schiedam zijn komen wonen, begeleiding aangeboden krijgen. Dat wil zeggen, diegenen die nu nog gebruik maken van een uitkering.”

“JB12 heeft duidelijk gemaakt dat een plek waar nieuwe Schiedammers terecht kunnen voor advies en voor activiteiten gericht op integratie en participatie, effectief is en meerwaarde heeft. Binnen De Kansenfabriek op de nieuwe locatie in Nieuwland is daarom Het Trefpunt georganiseerd. Hier kunnen álle Schiedamse statushouders naartoe; het biedt hen ook de mogelijkheid zelf activiteiten gericht op integratie en participatie op poten te zetten. De voormalige woonbegeleiders van JB12 beheren Het Trefpunt. Zo blijft het door hen opgebouwde netwerk en kennis behouden.”