Meer dan 10.000 gokverslaafden - Schiedam in risicogebied?

SCHIEDAM - Sinds de inwerkingtreding van de nieuwe kansspelwetgeving in Nederland afgelopen jaar, is het aantal inschrijvingen in het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen opgelopen tot ruim 10.000. Dat meldt de Nederlandse Kansspelautoriteit op 16 maart jongsleden. Mensen maken zich zorgen over de effecten van de nieuwe kansspelwetgeving en daar staan ze niet alleen in. Dit heeft te maken met de opkomst van online casino’s die parallel loopt met de nieuwe kansspelwetgeving. Met name inwoners van gebieden waar relatief veel fysieke casino’s zijn lopen het risico om ook blootgesteld te worden aan online casino’s. 

Wat is er veranderd met de nieuwe wetgeving?

Vanaf oktober 2021 is het voor het eerst mogelijk om online kansspelen aan te bieden op de Nederlandse markt. Voordien was dit illegaal. Buiten de bekende gokbedrijven die in handen waren van de Nederlandse staat (e.g. Holland Casino, de Nationale Staats Loterij, Toto) waren er geen bedrijven officieel actief actief op de Nederlandse markt. Toch was er een levendige illegale gokmarkt in Nederland. Veel Nederlanders speelden mee bij online casino’s uit andere Europese landen die wel al vergunningen voor legale casino’s verschaften. Omdat deze casino’s zich echter buiten de jurisdictie van de Nederlandse staat begeven, heeft de Nederlandse staat geen zicht op wat zich binnen die casino’s afspeelt. Aangezien casino’s en andere gokbedrijven vaak in verband gebracht worden met witwaspraktijken, fraude en andere ongure zaken, besloot de Nederlandse staat om deze markt voortaan beter te reguleren. Niet alleen om witwassen en criminaliteit tegen te gaan, maar officieel ook om de Nederlandse spelers beter te kunnen beschermen. Een van de methodes om de spelers beter te beschermen is bijvoorbeeld door de invoering van het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (Cruks).

Wat is de cruks en wat zijn casino’s zonder cruks?

Het Cruks is een register waar Nederlandse spelers zich vrijwillig kunnen inschrijven wanneer ze menen dat ze gokproblemen hebben. Wanneer je ingeschreven staat in het Cruks mag geen enkel casino met een Nederlandse vergunning betreden en ook online casino’s met Cruks mogen je geen toegang meer verschaffen. Bij het Cruks uitschrijven is daarna niet meer mogelijk voor de komende zes maanden. Een casino in Nederland krijgt bovendien pas een vergunning van de Kansspelautoriteit wanneer het aangesloten is bij het Cruks. Toch blijven alle casino’s met buitenlandse vergunningen populair onder Nederlandse gokkers. Dit komt doordat verschillende Europese landen de casino’s minder beperkingen opleggen dan dat Nederland doet. De Nederlandse staat kan de veiligheid van deze casino’s zonder Cruks echter niet garanderen.

Naast vrijwillige inschrijving bestaat er ook een mogelijkheid om onvrijwillig ingeschreven te worden in het Cruks. Dit gebeurt vaak op aanraden van familie, vrienden of casinohouders wanneer er verdenkingen zijn van gokproblemen. De Kansspelautoriteit gaat dan over tot een onderzoek om vast te stellen of er daadwerkelijk gokproblemen aanwezig zijn en op basis van dat onderzoek zal de inschrijving wel of niet plaatsvinden.

Groei van inschrijvingen in het Cruks

Sinds oktober 2021 hebben er ruim 10.000 inschrijvingen in het Cruks plaatsgevonden. Dit moet in het perspectief gezien worden van de totaalcijfers. Zo zijn er volgens de Kanspelautoriteit ruim 1 miljoen Nederlanders die weleens of vaker deelnemen aan online kansspelen, waarvan er ruim 90.000 in een risicogroep zitten. De groei van het aantal Nederlandse spelers dat bij het Cruks ingeschreven staat geeft dus aan dat 1 op de 9 van deze risicospelers geen toegang meer kan krijgen tot casino’s met een Nederlandse vergunning. Toch blijft de toegang tot casino’s zonder Cruks niet belemmerd. Wil een risicospeler zich hier van afsluiten, dan zal hij meer acties moeten ondernemen. Onderaan dit artikel zetten we een aantal mogelijke acties op een rijtje die kunnen helpen voor personen die problematisch gokgedrag vertonen.

De groei van het aantal uitgesloten spelers roept de vraag op of deze spelers zich reeds in de risicogroep bevonden voordat de wetgeving van start ging, of dat deze groei correleert met de inwerkingtreding van de wetgeving. Dit klinkt tegenstrijdig, omdat de wetgeving ontworpen is om Nederlandse spelers te beschermen tegen de gevaren van het problematisch gokken. Toch heeft de legalisering van het online gokken ook een keerzijde. Zo is er een grote toename aan reclames voor online casino spellen op zowel TV, radio en het internet opgemerkt. Op de TV waren er zelfs per uur ongeveer 30-40 gok-gerelateerde advertenties te zien. Deze overdaad aan gokreclames heeft geleid tot o.a. oproepen van jongerenwerkers om de Nederlandse jeugd beter te beschermen tegen deze verleidingen. Naar aanleiding van de ophef die hierover ontstaan is, heeft de overheid recentelijk besloten om aan een wetswijziging te werken die het aantal reclames zal beperken.

Is Schiedam een risicogebied voor risicogokkers?

Volgens het CBS is Zeeland de provincie met het minst aantal casino’s. Deze lage casino dichtheid brengt vragen met zich mee over de risico’s die de bewoners van deze provincies lopen. Zo is er tijdens de COVID-pandemie gebleken dat, toen de fysieke casino’s gesloten waren, veel mensen een alternatief gevonden hebben in het online gokken. Veel mensen werden geïntroduceerd bij het online casino concept doordat ze geen toegang meer hadden tot fysieke casino’s, die gesloten moesten blijven tijdens de verschillende lockdowns. Doordat online casino’s 24 uur per dag bereikbaar zijn, en er vanuit het comfort van je eigen huis gespeeld kan worden zijn de risico’s op verslaving groter. Met name jongvolwassen mannen lopen daarbij risico.

Nu deze groepen in aanraking zijn gekomen met de verslavende werking van online casino’s, is de vraag of mensen nu vaker het fysieke casino zullen inwisselen voor het online casino. Met name in gebieden waar de casino dichtheid relatief laag is, zoals in Zeeland, net ten zuiden van Schiedam, is het mogelijk dat mensen eerder geneigd zijn om de lange autorit naar het dichtstbijzijnde Holland Casino achterwege te laten omdat ze ook vanuit hun huis kunnen gokken.

Aan de andere kant zijn er onderzoeken die aantonen dat een hoge concentratie casino’s in een bepaald gebied juist zorgt voor een grotere blootstelling en een lagere drempel om te gaan gokken. Dit zijn beide aspecten die het risico op gokverslavingen significant verhogen. De ligging van Schiedam, zo dicht bij Rotterdam, waar de casino-dichtheid relatief hoog is zou wat dat betreft dus minder gunstig zijn. Maar de uitwerkingen van de nieuwe wetgeving op het verhoogde risico op gokverslavingen moet nog verder onderzocht worden. Voorlopig is het verstandig om een oogje in het zeil te houden bij personen die ontvankelijk zijn voor gokverslavingen. 

Verschillende manieren van verslavingspreventie

Bij het vermoeden van problematisch gokgedrag, is het belangrijk dat de omgeving alert is. Merk je op dat iemand uit jouw omgeving verslaafd dreigt te raken aan gokken en daardoor in de problemen komt? Schakel dan hulp is. Belangrijk is dat je een dialoog kunt starten dat open is en vrij van vooroordelen. De volgende stap is het doorlinken van het slachtoffer naar hulpverlenende instanties.

Zo is er bijvoorbeeld het loket van het Trimbos instituut voor verslavingen. Dit is een centraal informatie punt en steunpunt voor hulpbehoevenden. Ze bieden naast informatie en steun ook gebeleiding aan. Vaak verwijzen ze je echter door naar lokale verslavingsklinieken, zoals ReadyForChange in Schiedam.

Minder ingrijpende hulpmiddelen tegen gokverslaving zijn website-blockers die je kunt installeren die je helpen om advertenties en websites van online casino’s te blokkeren.