Lau van Ravens was een uitstekende scheidsrechter

SCHIEDAM – Lau van Ravens was internationaal vermaard scheidsrechter in de tijd van Johan Cruyff, Franz Beckenbauer, Pelé, Eusébio, Alfredo di Stefano en Bobby Charlton. Voetbalgrootheden in een tijdperk dat de scheidsrechter nog onbetwist de baas was.

De in Schiedam geboren Lau van Ravens was zijn voetbalcarrière begonnen bij SVV en speelde in het eerste elftal met onder anderen Jan van Schijndel, Rinus Gosens, Jan Schrumpf, André Corveleijn, Frans Steenbergen en Henk Könemann, die in 1949 het kluppie uit de Gorzen tot landskampioen zouden trappen. 
Lau van Ravens was echter het jaar ervoor als scheidsrechter begonnen. “Ik werd voor de leeuwen gegooid in de reserve vierde klasse van de Rotterdamse Voetbalbond”, vertelde hij een paar jaar geleden, vanuit zijn wereldwijde ervaring terugkijkend op een toch zware start voor een beginner. Negen seizoenen floot hij in de Tweede Divisie en van 1960 tot en met 1972 was hij spraakmakend in de Eredivisie. 
Je kon er je brood nog niet mee verdienen en in het dagelijks leven was Lau manager in de drankindustrie. Van 1968 tot 1970 gold hij als de beste voetbalscheidsrechter van Nederland, waar hij twee gouden fluiten mee won.  

Hij heeft altijd een topconditie gehad. Lau liep de honderd meter in 11,8 seconden. Op het voetbalveld stond hij altijd dicht op de piekmomenten. Zo kon hij overtredingen van zeer nabij constateren. En soms floot hij al zowat voordat er een overtreding werd begaan – bijvoorbeeld als Theo Laseroms eraan kwam. Theo de Tank, bikkelharde verdediger van Sparta en later van Feyenoord, haalde menig aanvaller onderuit maar haalde het soms net niet om de bal te spelen. “Toch is het voetbal in de decennia daarna veel en veel harder geworden”, vond Lau van Ravens.  

In 1966 was hij ook internationale wedstrijden gaan fluiten. Een volgens eigen zeggen hoogtepunt in zijn loopbaan was de wedstrijd Schotland-Engeland in 1968 voor 134.000 toeschouwers op Hampden Park in Glasgow. 
In 1969 leidde Lau van Ravens de finale van de UEFA-beker tussen FC Barcelona en Slovan Bratislava. Op het WK van 1970 floot hij in de eerste ronde de ontmoeting tussen Marokko en West-Duitsland. Hij had eigenlijk een belangrijker wedstrijd verwacht en die kwam in de kwartfinale met de Sovjet-Unie tegen Uruguay, ondanks een eigenaardigheid in de wedstrijd tussen Marokko en West-Duitsland. Met een voorsprong van 1-0 was Marokko de rust ingegaan en na de rust kwamen ze het veld op met het idee de Duitsers te tarten door een langzaam-aan-actie. De Marokkanen kwamen kalmpjes, één voor één, het veld op. Op een gegeven moment was het geduld van Lau van Ravens op en hij floot voor aanvang van de tweede helft – terwijl nog niet alle spelers op het veld waren, en ook de keeper niet. Als de Duitsers in die eerste minuut gescoord hadden, had Lau van Ravens het doelpunt moeten afkeuren omdat er volgens de reglementen een keeper in het doel moet staan. 
Het was niemand opgevallen. De spelers niet, de grensrechters niet, de UEFA niet…  

Scheidsrechters op het WK kregen 25 doller per dag. Tegenwoordig krijg je een paar duizend euro per wedstrijd. Lau van Ravens was wat blij dat zijn baas doorbetaalde.  

In 1971 viel Lau van Ravens tijdens de halve finale tussen PSV en Real Madrid voor de Europacup II in als vervanger van grensrechter David Barrett, die een bierblikje op zijn hoofd had gekregen. Een jaar later was hij scheidsrechter in de tweede wedstrijd van de finale van de UEFA Cup tussen de Engelse teams Wolverhampton Wanderers en Tottenham Hotspur.  

In Nederland floot Lau van Ravens onder meer de finales van de KNVB-beker in 1967 en 1971. Bij die laatste wedstrijd was een replay nodig, waarbij hij op verzoek van finalisten Ajax en Sparta opnieuw als scheidsrechter werd aangewezen. Daarmee was de Schiedammer de enige scheidsrechter die drie bekerfinales floot. 
Lau van Ravens was geen scheidsrechter met wie je een loopje nam. Hij was kordaat, zelfingenomen en hij stuurde het gedrag van spelers en officials. Een verzorger in het veld zonder dat meneer Van Ravens een teken had gegeven dat het mocht? Hij droeg de tas van de verzorger persoonlijk buiten de lijnen, zodat de man niets meer kon uitrichten. 
Lau van Ravens werd wel de Theo Koomen onder de scheidsrechters genoemd. Net als de beroemde sportcommentator kon hij van een wedstrijd die weinig voorstelde echt nog iets moois te maken.  

Lau van Ravens bereikte in 1970 de leeftijdsgrens voor arbiters, maar hij kreeg van de KNVB tweemaal dispensatie. Zo kon hij op vrijdag 9 juni 1972 de afscheidswedstrijd leiden van Coen Moulijn. Deze wedstrijd tussen Feyenoord en Uruguay was tevens het afscheid van scheidsrechter Lau van Ravens, maar hij had er een zware dobber aan, want de spelers van Uruguay wisten niet dat het een vriendschappelijke wedstrijd was en Coen Moulijn liep verschillende blessures op. Hij duurde weken voor hij ‘uitgedeukt’ was. Toch had Lau van Ravens geen rode kaarten hoeven uit te delen.

Na zijn afscheid als scheidsrechter bleef hij het vak volgen. Op zaterdag en zondag stond de inmiddels in Rijswijk wonende oud-arbiter nog twintig jaar langs de lijn om als waarnemer van de KNVB scheidsrechters te volgen, van 1975 tot 1978 ook voor de FIFA. Drie jaar geleden constateerde hij niet voor de eerste keer dat het fluiten veel moeilijker is geworden. “Talenten gaan nu soms na vijf jaar al naar het profvoetbal, maar die potjes in de Eerste Divisie zijn erg lastig”, zei hij. “Soms gaat een carrière te snel. Ik denk dat ze minstens zeven tot acht jaar ervaring moeten hebben in het amateurvoetbal.” 
Hij was niet tegen technologie om scheidsrechters van dienst te zijn, maar fouten maken hoort erbij, vond hij, en hij vond camera’s  boven de doellijn meer dan genoeg als hulpmiddel. “Verder moet je niet gaan. It’s all-in the game dat de scheids iets mist.”  

Hij bleef nog actief als scheidsrechter in het tv-programma De Mini-voetbalshow. Op zaterdag 7 augustus 2004 gaf de op dat moment bijna 82-jarige Lau van Ravens acte de présence bij de viering van vijftig jaar betaald voetbal door een wedstrijd tussen oud-voetballers te fluiten.

Lau van Ravens overleed dinsdag 23 oktober op 96-jarige leeftijd in een verzorgingshuis in Rijswijk.