Johan Jongen kwam in de ban van Schiedam-Oost

IN MEMORIAM - Met zijn vrouw Jeannette woonde hij al jaren aan de rand van de Woudhoek, met fraai uitzicht op de Harreweg, maar Schiedam herinnert zich Johan Jongen vooral door zijn belangenbehartiging van Schiedam-Oost. Op zondag 10 januari kwam hij te overlijden in de nasleep van een Coronabesmetting. Maandag 18 januari werd hij begraven op de Beukenhof. De tijd schrijdt voort, maar Johan Jongen was een te opmerkelijke man om niet met een In Memoriam te gedenken.

Geboren in Rotterdam op woensdag 4 december 1935, als kind verhuisd naar Amsterdam waar hij trouwde met Jeannette Lansink en twee kinderen kreeg, kwam J.P.D. Jongen op latere leeftijd in Nijmegen te wonen, waar zijn derde kind geboren werd. Toen hij in 1983 een baan kon krijgen als hoofd administratie van Hobart, een handel in deegmachines op de rand van Schiedam en Rotterdam, verhuisde hij alvast hiernaartoe. Zijn vrouw maakte in Nijmegen haar studie af en kwam later naar Schiedam met de jongste dochter Annette. Ze kwamen te wonen in de Marconistraat in Schiedam-Oost.

De Marconistraat is een keurige straat, achter en parallel aan de Rotterdamsedijk, maar Jongen was een oplettende man en hij kreeg al snel oog voor alle narigheid waarmee de oude wijk worstelde. Hij werd een betrokken wijkbewoner en kwam in het bestuur van de bewonersvereniging Schiedam-Oost, de BVSO. In de periode rond het 25-jarig bestaan van de vereniging was hij secretaris en penningmeester. In augustus 1999 uitte hij scherpe kritiek op het ‘pseudokoninkrijk’ De Vernieuwde Stad, een publiek-private samenwerking onder leiding van oud-wethouder Cor Bolmers. Hij was er achter gekomen dat Rembrandt Panorama in Schiedam-West in strijd met de bouwvergunning was gebouwd, omdat op de begane grond geen aanrijbeveiliging was aangebracht. Hij vond de gemeente niet kritisch genoeg en merkte later meer nalatigheden op bij bouwprojecten van De Vernieuwde Stad.

In datzelfde jaar sprak hij er zijn onvrede over uit dat de BVSO het Koos de Kapperpandje aan de Franklinstraat had moeten verlaten. De vereniging zat er zeer herkenbaar in de voormalige kapsalon van Matthijs Dollee, die ook volksdichter en selfmade juridisch adviseur was die voor de kleine man opkwam; Koos de Kapper was diens bijnaam. Jongen vond het wel passend dat de BVSO uitgerekend in dat markante pand voor de belangen van de bewoners van oost kon opkomen. Hij vond het door de gemeente afgedwongen samenwonen met Kluphuis Oost in het nieuwe wijkcentrum aan de Boerhaavelaan geen verbetering.

In 2000 keerde hij zich tegen Tram Plus voor wat betreft het verlies aan parkeerplaatsen en geluidsoverlast en trillingen in het Proveniershuis. Maar de structurele armoede zat hem meer dwars. Hij vertelde met compassie over de wijkbewoners die ondanks hun minimuminkomen doorworstelden.

Na een spandoekenactie van bewoners van de Van Marumstraat in juni 2002 kritiseerde hij het toelatingsbeleid van Woonplus, omdat er panden in de wijk waren waar meer mensen woonden dan in het Rijnmondhotel. Hij vond dat de woningcorporatie medeschuldig was aan deze overbewoning, die tot grote overlast in de wijk oost leidde. Hij keerde zich ook fel tegen de vele illegale wietplantages in de wijk. Hij waarschuwde dat Schiedam-Oost geen tweede Spangen moest worden. Oost heeft een aantal centrumfuncties zoals het station, maar de wijk mocht er niet van profiteren. Oost werd met vreselijke achterstanden opgezadeld, vond hij. Hij vond het een misser dat Marconihove niet een verdieping meer had gekregen om het tekort aan seniorenhuisvesting op te vangen.

In 2005 keerde Jongen zich namens de BVSO tegen de ligging van de detentieboten in de Merwehaven, nadat er al geregeld asielzoekers waren ontsnapt. Het is een bloemlezing uit de vele standpunten die Jongen innam om de vooruitgang van het woon- en leefklimaat in oost te bevorderen.

Toen Jeannette en hij naar Woudhoek verhuisden, brak er een politieke periode voor hem aan. Elf jaar geleden kwam hij in de gemeenteraad. Tot 2006 was hij lid van de VVD geweest, maar toen oud-minister Rita Verdonk deze partij verliet en Trots op Nederland (TON) oprichtte, sloot hij zich aan. In Schiedam werd hij lijsttrekker voor TON bij de gemeenteraadsverkiezingen op woensdag 3 maart 2010. De partij won twee zetels; het andere raadslid werd de toen 57-jarige Hans Brouwer.

Toen Rita Verdonk in 2013 een fusie overwoog met de partij van ex-PVV’er Hero Brinkman, stapte Jongen uit protest uit de partij en ging hij nog een jaar als onafhankelijk gemeenteraadslid verder. Overigens liet Trots op Nederland de fusie tot Democratisch Politiek Keerpunt afketsen.

Na zijn raadslidmaatschap – hij was toen 79 jaar – besloot hij rustiger aan te doen. Was hij jonger geweest, dan had de wijk Woudhoek een goede voorvechter aan hem gehad.

Vorig jaar brak hij een heup en belandde hij in het Vlaardingse revalidatiecentrum Marnix. Hij kon niet meer lopen en hij kwam in verpleeghuis Driemaasstede, waar hij elke dag bezocht werd door zijn vrouw. Hij werd besmet met het Coronavirus en kwam opnieuw in Marnix. Het virus kwam hij te boven, maar hij had al jarenlang C.O.P.D. en hield er een longontsteking aan over die hem fataal werd.

Ter gelegenheid van zijn overlijden zei burgemeester Cor Lamers over hem dat hij als wijkbewoner van oost een grote betrokkenheid had getoond. Johan Jongen liet geen gelegenheid voorbijgaan om zijn mening te geven en er de publiciteit mee te zoeken. Hij heeft bijgedragen tot grote inspanningen om de wijk erbovenop te helpen.