Financiën gemeente: saai-op-orde

SCHIEDAM – Het huishoudboekje van de gemeente Schiedam is 'saai-op-orde'. Die conclusie trokken de wethouders Nathalie Gouweleeuw, Alexander van Steenderen, Patricia van Aaken en Marcel Houtkamp vanmiddag in gesprek met de pers.

De wethouders presenteerden, samen met Mario Stam en burgemeester Cor Lamers, vandaag de jaarstukken van de gemeente over afgelopen jaar, 2015. Om met het belangrijkste voor iedere huisvader of -moeder te beginnen: er bleef onder de streep iets over. 6,5 Miljoen euro, om precies te zijn.

Niet dat dat nu betekent dat Schiedam kan gaan brassen, zo haastten de wethouders zich te zeggen. Omdat het resultaat op de jaarrekening nu eenmaal de conclusie is van een groot aantal posten en processen. Zo zijn zaken uitgesteld, goed voor ongeveer de helft van het surplus, die niet in 2015 zijn uitgegeven, maar dus wel in 2016 geld zullen kosten. Dat is een kwestie van overhevelen dus, niet van je rijk rekenen. Verder zijn er ook extra kosten te maken dit jaar, die opkomen vanwege lopende ontwikkelingen. Marcel Houtkamp, die gaat over onder meer het grondbedrijf, ruimtelijke ordening en de binnenstad, meldde in die context extra uitgaven van 1,2 miljoen voor de Buitenhavenweg (er komt een rotonde op de kruising met de Koemarkt) en acht ton voor industriegebied Nieuw Mathenesse, waar erfpachtafspraken met zittende ondernemers aflopen en nieuwe plannen – en dus kosten – moeten worden gemaakt, weg te boeken onder het kopje 'reserve waardeverhoging Nieuw Mathenesse'. Dat is samen al 5,5 van genoemde 6,5 miljoen euro.

Financiële tegenvallers waren er afgelopen jaar weinig voor Schiedam. Tot niet geringe verbazing, want er zijn immers bijzondere processen gaande in de 'transitie' van zorg en zorgkosten van rijk naar gemeente. De Schiedamse wethouders verbazen zich over het rumoer dat her en der in het land keer op keer losbarst, als het gaat om zorg die niet geleverd kan worden vanwege bezuinigingen. In Schiedam bleef het op dit vlak rustig. Onder meer, zo legt zorgwethouder Patricia van Aaken uit, omdat Schiedam er voor gekozen heeft die bezuinigingen uit te smeren over de tijd. Wat dat betreft komt er dit jaar nog een 'transformatie' aan, maar Van Aaken gelooft niet dat dit in 2016 en 2017 wel tot tumult zal leiden. “Als ik ergens trots op ben is het hoe de stad is opgestaan om de opgave aan te pakken. Nu zeg ik: hij staat.” Partners in de zorg, zoals de Wijkondersteuningsteams, hebben flink aangepakt. “Ik vind het stoer dat we dit geflikt hebben”, aldus Van Aaken.

Net zo saai ziet de verlies- en winstrekening van Alexander van Steenderen – van Openbare Ruimte onder meer, en Bouwen en Wonen – er uit. “De projecten verlopen volgens plan en binnen budget.” Sterker nog: hier en daar is het gelukt efficiënter te gaan werken, zodat er 'wat overblijft'.

Wat dat betreft zijn zij Nathalie Gouweleeuw dankbaar. De wethouder financiën is de afgelopen jaren verder gegaan met het aanhalen van de financiële discipline, het professionaliseren van het begrotingsbeleid, het aanscherpen van instrumenten van 'governance', zoals dat tegenwoordig heeft, rekening en verantwoording. “Dit zijn de eerste jaarstukken waarin we werken volgens vier programma's”, aldus Gouweleeuw – dus het eerste jaar waarin alle uitgaven-(en inkomsten-)posten zijn ondergebracht in vier 'titels', met welluidende titels: Mens en stad in beweging – Ruimtelijk inrichting in samenhang – Economie in ontwikkeling – en Overheid in balans. “Nog niet zo lang geleden waren het er acht, en daarvoor nog wel meer.” Het financiële aspect is ook steeds meer één geworden met de andere delen van de gemeentelijk organisatie, zo stelt Gouweleeuw.

Instrumenten worden beter, gegevens transparanter. Hoe kan het dan dat het in Rotterdam zo fout ging met de aannemer die maar rekeningen bleef sturen voor zijn werk aan het Waterfront – tot een bedrag van acht miljoen euro aan toe? Gouweleeuw kan het zich haast niet voorstellen, begint over een verschil tussen begroten en de afwikkeling van uitgaven, maar moet het antwoord toch schuldig blijven. Alhoewel: ook zij constateerde over 2015 een post van drie ton die 'niet volgens het boekje' is afgewerkt. Het betreft de post inkoop. Nog ruim binnen de tolerantiemarges die gelden, maar toch: iets wat anders moet.