'Zie de Schie' wordt wel een heel bijzonder evenement

SCHIEDAM – De naam zong al een tijdje rond: ‘Zie de Schie’. Morgen treedt het Cultureel Forum Schiedam naar buiten met een bijzonder programma, waarbij je Schiedam en zijn gebouwen weer op een heel andere manier kunt zien en ontdekken. 

Het gaat om een driedaagse manifestatie begin oktober. Alle activiteiten hebben betrekking op de rivier waaraan Schiedam zijn ontstaan en zijn naam dankt. En het wordt geen eenmalig evenement rond de Schie, want het Cultureel Forum spreekt van een eerste editie. De stichting vindt dat de Schie permanent aandacht verdient, omdat de rivier een rijke geschiedenis heeft en nog steeds heel belangrijk is.  

Die eerste editie vindt plaats op donderdag 6, zaterdag 8 en zondag 9 oktober. Het publiek krijgt de keuze uit boottochten, ontdekkingstochten en boeiende presentaties over architectuur in relatie tot de Schie. En op verschillende locaties in de Schiedelta worden gebouwen opengesteld. Het gaat om gebouwen die normaal niet voor publiek toegankelijk zijn, zoals de Sodafabriek, de Glasfabriek en enkele herenhuizen aan de Lange Haven (de Lange Haven en de Buitenhaven liggen immers in het verlengde van de rivier en het Schiewater stroomt erdoor).  

Piet Sanderslezing 
Het Cultureel Forum speelde al enige tijd met het plan, maar moest er vanwege de Coronamaatregelen van afzien. De stichting is in 1961 opgericht op initiatief van jurist en kunstverzamelaar Piet Sanders (1912-2012) met als doel om het culturele klimaat in Schiedam in de ruimste zin van het woord te stimuleren. ‘Opera aan de Schie’ was een initiatief van het Cultureel Forum, zo ook de periodieke Piet Sanderslezing. 

Het was na zo’n lezing, in het vroegere woonhuis van Piet Sanders aan de BK-laan, dat het Cultureel Forum benaderd werd met de vraag of er geen rondleidingen konden worden georganiseerd met aandacht voor de Schiedamse stedenbouw en de architectuur. Er is zo veel over te  vertellen. 

De bestuursleden pakten het idee op en er werd flink gebrainstormd. In die tijd kwam net de ‘Atlas van de Schie’ uit, een indrukwekkend boekwerk over het verleden, heden en mogelijke toekomst van de rivier tegen de achtergrond van economie, milieu, stedelijke omgeving en infrastructuur. Zo kwam bij het Cultureel Forum de Schie ‘bovendrijven’ als interessant thema. Met bewoners en experts werd een verkennende bijeenkomst georganiseerd, waarbij ook een van de schrijvers van de Atlas betrokken was. 

Bestuurslid Annemarie Sour: “Onderwerpen als historie, klimaatverandering, landschap, architectuur kwamen langs, maar ook het besef dat de Schie een transportrivier is en weinig met ecologie en recreatie doet en Schiedam zonder de Schie nooit had bestaan. We hebben nog voor de Coronacrisis het eerste Schie Café georganiseerd in de bibliotheek. Dat trok veel bezoekers, jong en oud, experts en bewoners. Dat was voor ons het signaal dat we op de goede weg zaten.” 
Het Schie Café kon in 2020 en 2021 niet doorgaan, maar dat gaf de tijd en energie om er nog veel meer omheen te bouwen. 

‘Zie de Schie’ wil de belangstellenden nieuwe ervaringen bijbrengen. Het omringende landschap is volop in beweging. Er zijn allerlei plannen voor de Schieoevers.  

Schie Café 
Als aftrap van de manifestatie wordt op donderdag 6 oktober in Bibliotheek Schiedam een speciale editie van het Schie Café georganiseerd met presentaties over de historie en de toekomst van de rivierdelta. Er komen sprekers met deskundigheid op de gebieden landschapsarchitectuur, cultuurhistorie en ecologie. Architect-onderzoeker Paul Meurs zal vertellen over de cultuurhistorische waarde van de Schie, terwijl landschapsarchitect Steven Delva zijn kennis deelt over de rol van het landschap bij actuele opgaven van stadsontwikkeling. 

Ook aan natuurliefhebbers wordt gedacht: in het Schie Café presenteert aquatisch ecoloog Ernst Raaphorst de levendige onderwaterwereld van de Schie. Muziek, geïnspireerd door het thema water, wordt live gespeeld door de Schiedamse band Sjarm!  

Ontdekkingstochten 
Met als thema ‘Sprekende Schie’ leiden bewoners, kunstenaars en historici ontdekkingstochten op zaterdag 8 en zondag 9 oktober. Aan de hand van persoonlijke verhalen en toekomstperspectieven komt het erfgoed tot leven. De wandelaars krijgen de kans om tijdens een ‘Gluren bij de buren’-tour binnen te kijken bij bewoners van bijzondere panden in de historische binnenstad. 

Wie meer interesse heeft in industrieel erfgoed, kan een tocht meemaken waarbij de herbestemming van de Sodafabriek en de Glasfabriek op het programma staan. Kunsthistorica en Schiedam-ambassadeur Cilia Batenburg neemt de bezoekers mee naar een unieke bruine vloot, waar historische zeilschepen worden bezocht en de schippers zelf hun verhaal vertellen. Architectuurhistoricus Marcel Teunissen gaat mee  op de boot om te vertellen over de bijzondere architectuur en de tijdlagen die er in Schiedam te zien zijn. Het Cultureel Forum Schiedam belooft een unieke beleving die je niet wilt missen.  

Perplekcity
Het Cultureel Forum Schiedam werkt aan ‘Zie de Schie’ samen met Perplekcity, een collectief dat zich richt op locatiespecifieke programmering. Pieter Kuster, met een achtergrond in architectuur-, kunst- en cultuurstudies, heeft verschillende openbare stedelijke activiteiten georganiseerd. Hij was de projectmanager van de grootschalige stedelijke manifestatie Rotterdam 2007 Stad van Architectuur en in 2012, 2014 en 2016 curator van het architectuurevenement ZigZagCity. 

Emine Yilmazgil, opgeleid als architect in Istanbul, onderzoekt en analyseert de stedelijke omgeving waar de betekenis van kunst en cultuur centraal staat. Zij gebruikt daarbij tekst en beeld. Ze leverde verschillende artikelen voor Arkitera, het architectuurcentrum van Istanbul, en regisseerde korte films. In 2014 en 2016 was ze cocurator van het architectuurevenement ZigZagCity.  

‘Zie de Schie’ wordt een jaarlijks terugkerende manifestatie, waarmee een voorschot wordt genomen op de viering van 750 jaar stad Schiedam in 2025.  

Het volledige programma van ‘Zie de Schie’ verschijnt op: www.cultureelforumschiedam.nl



In de eerste versie van dit artikel stond dat de Piet Sanderslezing plaatsvond in het Dudokgebouw aan de Gerrit Verboonstraat.