Verdrietige maand in Driemaasstede

SCHIEDAM – Driemaasstede is weer grotendeels open voor bezoek. Afgelopen vrijdag werd het verpleeghuis opengesteld voor familie en andere geliefden van de bewoners na een lange periode van crisis. En nog konden de medewerkers van het huis niet opgelucht ademhalen: afgelopen weekend stond de zorginstelling centraal in een landelijke mediastorm. RTL had uitgezocht dat in het huis, net als in de andere ouderencentra van Argos Zorggroep, en overigens ook een flink aantal instellingen in het land, meer medewerkers dan de verzorgenden en verplegenden werden gevaccineerd. Maar er zijn grotere zorgen voor regiomanager Marjolein Zanen en haar collega’s.

28 Bewoners van Driemaasstede overleden er sinds op 7 januari een nieuwe Coronabesmetting in het huis werd vastgesteld. Die infectie bleek de eerste van 77 bewoners die sindsdien positief testten. Bijna de helft van de bewoners in het huis werd door het virus geïnfecteerd.

“Een aderlating”, noemt Zanen de uitbraak die zo veel bewoners het leven kostte. “We hebben het hele vorig jaar sinds maart zo hard en secuur gewerkt om het virus buiten de deur te houden en dat is voor een groot deel gelukt. Maar nu, met de finish van het vaccin in zicht, kregen we zo’n grote uitbraak te verduren.”

De oorsprong van de besmettingsgolf is niet bekend geworden, maar het ligt voor de hand om ervan uit te gaan dat de bron ligt in familiebezoek rond de kerstdagen. “Triest is ook om te zien dat de meeste besmettingen zich voordeden op de afdeling met de meest kwetsbare mensen.” Dat zijn de afdelingen met bewoners die lijden aan dementie. “Daar is afstand houden erg lastig te realiseren”, aldus Zanen, die op verzoek probeert een indruk te geven over hoe het er de afgelopen weken in Driemaasstede aan toeging. “De bewoners wonen en verblijven daar de hele dag in groepsverband, als in een huishouden. Ze zijn de hele dag samen en het is eigenlijk onmogelijk en erg onwenselijk om ze op hun kamers te houden.” Op zo’n woonzorggroep wonen in de regel zestien mensen, verdeeld over twee huiskamers. Ze wonen afgeschermd van anderen. “Ze kunnen in deze Coronatijd niet door het hele huis lopen, maar wel op hun eigen verdieping.” Dat is volgens Zanen nodig ook. “Mensen met dementie hebben soms een enorme beweegdrang, echt de behoefte om rond te lopen. Bewegingsvrijheid is echt belangrijk voor deze mensen.” Om een idee te hebben: op zo’n groep met zestien bewoners werken zo ongeveer ook zestien medewerkers. Bedenk: er zijn altijd verzorgenden aanwezig.

Op andere afdelingen, waar ouderen met lichamelijke beperkingen wonen, is het makkelijker om voorzorgsmaatregelen op te volgen.

Bewoners die ziek werden met Corona gingen niet voor behandeling naar het ziekenhuis, op een enkele uitzondering na. Wel werd in de Marnix in Vlaardingen een zogenaamde ‘high care’ verdieping ingericht voor Coronapatiënten. Niet alleen de echt zieken, maar alle besmette bewoners van Driemaasstede werden daar tijdelijk naartoe verhuisd. Er was een groot verschil in de gevolgen van de besmetting bij bewoners, aldus Zanen. “Er zijn mensen die echt intensieve zorg en zuurstof nodig hadden, maar anderen hadden nauwelijks klachten en verbleven daar totdat ze niet meer besmettelijk waren.”

Bezoek werd na die eerste besmetting teruggeschroefd en ook gestopt, uiteindelijk voor het hele huis. “Er gold een totale bezoekstop. Je wilt het virus ook niet Schiedam in blazen door bezoek toe te staan.” Bewoners gingen niet meer naar buiten. Personeel kreeg strenge gedragsinstructies en was ondertussen al gewend zich te kleden op het voorkomen van besmettingen, met schorten en mondkapjes. Desondanks raakte toch ook 51 medewerkers geïnfecteerd – niet noodzakelijkerwijs vanuit het zorgcentrum. Het hoogtepunt van de uitbraak lag zo rond 20 januari.

Medewerkers werden nog op een andere manier dan eigen ziekte getroffen door de Corona-uitbraak, zo realiseert Zanen zich. Er is de ergernis en zorg er niet in geslaagd te zijn de uitbraak buiten de deur te houden. “Er is de band, de warme band met bewoners.” Die band werd dus in 28 gevallen ruw doorgesneden. Gelegenheid tot het verlenen van de laatste zorg was er niet, tot afscheid nemen evenmin; de meeste mensen overleden in Vlaardingen. Zodoende was er ook niet het contact met de familie van de zieke bewoners, mensen met wie in maanden of soms veel langer tijd ook een band is opgebouwd. Ook afscheid nemen van hen kwam er niet van. Zelfs van een laatste afscheid in de rouwcentra of kerken, waar in de regel vaak ook een of meer medewerkers van het huis aanschuiven, kwam het meestal niet.

Daar zal de komende tijd nog wel gelegenheid voor worden geschapen. In Driemaasstede zal zeker ergens in de komende weken een gelegenheid tot herdenking van de overledenen worden georganiseerd, waarschijnlijk online. Al dan niet met familie van de bewoners.

Contact met de nabestaanden zal er dezer dagen ook zijn nu de kamers van de overleden bewoners opgeruimd kunnen worden. “We maken daar nu niet zo veel haast mee. Familie kan dat rustig komen doen, dat kan ook een fijn moment zijn van herinneringen ophalen.”

De lege plekken in Marnix komen weer beschikbaar voor het opvangen van patiënten, met name uit het ziekenhuis die verder werken aan revalidatie. “We moeten met elkaar als zorggroep de ziekenhuizen goed ondersteunen. Hoe eerder wij patiënten vanuit het ziekenhuis kunnen opnemen in een revalidatiecentrum – als Marnix – hoe eerder ook die heupoperatie in het ziekenhuis ook weer door kan gaan”, zo schetst Zanen het grotere ‘plaatje’.

Rest de zieken onder het personeel. Volgens de Argosmanager van de regio Schiedam en Vlaardingen (inclusief thuiszorg en dagbesteding) is een heel aantal toch behoorlijk ziek van de Corona geweest. “Een aantal heeft moeite om na twee weken thuis meteen weer aan de slag te gaan. Vaak beginnen we met vijftig procent van het aantal uren.” Ook dat zorgt voor een hoge werkdruk in het verpleeghuis. “We vragen veel aan flexibiliteit van onze mensen, met extra diensten en langer blijven. We hebben tijdens de uitbraak veel mensen ingezet die normaal gesproken ander werk doen binnen Argos Zorggroep.” Deze medewerkers zijn ook daarom belangrijke steunpilaren in de zorg tijdens een crisis.

De strenge restricties die er golden voor bezoek zijn sinds enkele dagen dus gelukkig grotendeels van de baan. “Maar helaas zijn we er nog niet”, aldus Zanen. “Er is momenteel weer sprake van een besmetting bij een bewoner, vandaag wordt iedereen op de woonzorggroep getest. Alle bewoners die tijdens de uitbraak in januari naar Marnix gingen zijn ondertussen terug in Driemaasstede. Behalve dan de 28 mensen die zijn overleden. “Dat is echt een hard gelag.”