Twaalf ziekenhuizen bundelen prostaatkankeroperaties

SCHIEDAM - Ziekenhuizen in Zuid- en West-Nederland gaan een gezamenlijke operatieve prostaatkankerkliniek openen. In de nieuwe voorziening worden operaties bij elkaar gebracht, met als doel de kwaliteit van zorg 'aanzienlijk te verbeteren'.

Dit stellen twaalf ziekenhuizen van Amsterdam tot Bergen op Zoom in een gezamenlijke mededeling. Het gaat om het Franciscus Gasthuis & Vlietland, het Amphia Ziekenhuis (Breda), Albert Schweitzer Ziekenhuis (Dordrecht), Bravis Ziekenhuis (Roosendaal en Bergen op Zoom), Erasmus MC (Rotterdam) Haaglanden Medisch Centrum (Den Haag), Ikazia Ziekenhuis (Rotterdam), LUMC (Leiden), Maasstad Ziekenhuis (Rotterdam), OLVG (Amsterdam), Spijkenisse Medisch Centrum en het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis (Dirksland). Zij zullen vanaf 1 september gefaseerd van start te gaan met de samenwerking en concentratie van operaties, 'waarbij rekening wordt gehouden met het mededingingsrecht', aldus de samenwerkende ziekenhuizen.
 
De urologen willen stapsgewijs robotoperaties voor patiënten met prostaatkanker uitvoeren in één gezamenlijke operatieve prostaatkankerkliniek, die zal worden ingericht met een eigen identiteit binnen de muren van het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam. Het gaat hier uitsluitend om een bundeling van de operatieve ingrepen. De diagnostiek en de overige behandelingen van prostaatkanker blijven plaatsvinden in de deelnemende ziekenhuizen, door gespecialiseerde multidisciplinaire teams, bestaande uit urologen, radiologen, radiotherapeuten, internist-oncologen en oncologie verpleegkundigen. Deze werken veelal samenwerkend in een prostaatcentrum.

De aanpak kan door lokale omstandigheden enigszins verschillen. Persoonlijke wensen van de patiënt worden meegenomen in de behandeling. Patiëntenverenigingen en andere belangrijke betrokken partijen denken en doen mee in het initiatief.

De ziekenhuizen stellen dat de stap ook is ingegeven door de wens de kwaliteit van de operaties te verhogen. "Uit onderzoek is gebleken dat concentratie van de operatie niet alleen leidt tot betere resultaten van de kankerbehandeling, maar ook dat de kans op incontinentie en potentiestoornissen na de ingreep aanzienlijk kleiner is." De opening van de prostaatkliniek betekent ook de invoering van een nieuwe pathologietechniek, waarbij tijdens de operatie de gehele prostaat na uitname pathologisch-anatomisch zal worden onderzocht. "Zo kan direct worden gecontroleerd of al het kwaadaardige weefsel is uitgenomen en indien nodig wordt meer weefsel verwijderd." Deze techniek ‘Neuro Safe’ genaamd, is in de Martini-Klinik in Duitsland ontwikkeld en heeft als groot voordeel dat de operateur zeer nauwkeurig kan snijden.

Het operatieteam zal zich toeleggen op prostaatkankeroperaties. "Het zal hierdoor de mogelijkheid hebben zich te superspecialiseren in deze ingreep met de operatierobot." De ziekenhuizen zullen daarnaast gezamenlijk wetenschappelijk onderzoek naar prostaatkanker gaan uitvoeren. "Uitkomsten van behandelingen, effecten op kwaliteit van leven, behandelprocessen en patiëntervaringen zullen zowel intern als extern worden vergeleken en zo ontstaat mogelijkheid te blijven verbeteren."

De bestaande kwaliteitsprogramma’s van Santeon (groep van zeven topklinische ziekenhuizen) en van Prostaatpartners (samenwerkingsverband van gespecialiseerde multidisciplinaire prostaatkankercentra in Nederland) zullen worden gebruikt om de beste resultaten voor patiënten te behalen, zo stellen de initiatiefnemers voor de nieuwe kliniek. 

Het samenwerkingsinitiatief en daarmee de concentratie van operaties, wordt ondersteund door de zorgverzekeraars. Zo hebben CZ en Zilveren Kruis eerder laten weten dat het combineren van volumes met structurele kwaliteits- en behandeluitkomstmetingen, één van de belangrijkste succesfactoren voor goede prostaatkankerzorg is. Zij stellen dat met de concentratie van de prostaatkankeroperaties door de deelnemende ziekenhuizen een 'belangrijke eerste stap is gezet die past in het inkoopbeleid van de zorgverzekeraars'.