Regeltjes maken de maatschappij duurder

SCHIEDAM - Hij noemde een aansprekend voorbeeld. Een gezin met vijf kinderen had een huurschuld van zevenduizend euro. De woningcorporatie (niet in Schiedam) besloot tot huisuitzetting. Dus er was crisisopvang nodig. Je kunt een gezin met kinderen niet op straat laten staan. De crisisopvang kostte de maatschappij tien keer zo veel als de huurschuld, namelijk meer dan zeventigduizend euro. Albert Jan Kruiter vroeg zich gisteravond in de Grote Kerk af of we dat als samenleving nou niet handiger kunnen oplossen.

“Als we de regeltjes volgen, wordt het vaak duurder. Als je kunt improviseren, dan bespaar je de samenleving veel geld”, zei Kruiter. Hij pleitte vurig voor decentralisatie. De rijksoverheid moet nog veel meer taken aan de gemeenten overdragen. Dan zijn we af van strakke bureaucratische systemen waardoor oplossingen duurder worden. “De gemeente staat dicht bij de burger en kan maatwerk leveren. We zijn als mensen gelijkwaardig, maar we zijn niet allemaal gelijk. Dus kunnen de problemen zeer uiteenlopend zijn. Dan is het noodzakelijk om elk probleem op zichzelf te beoordelen en er een passende oplossing voor te vinden, maar dat lukt niet als de gemeenten zich aan rijksregelgeving moeten houden, want die regelgeving kent geen maatwerk en geen uitzonderingen op de regels.”

Albert Jan Kruiter leidde het Stadsgesprek over meedoen in Schiedam in. Hij is actieonderzoeker bij het Instituut voor Publieke Waarden (IPW) in Den Haag. Dit instituut ontwerpt oplossingen voor bestaande en nieuwe maatschappelijke problemen en helpt burgers om publieke ondernemingen op te zetten voor meer zelforganisatie, waardoor de overheid veel werk kan worden bespaard. Dat gaat dus nog veel verder dan decentralisatie van rijkstaken naar de provincies en de gemeenten. In het IPW-model nemen burgers de overheid werk uit handen, waardoor de samenleving over de hele linie goedkoper uit is.

Een soortgelijke visie heeft Buurtwerkplaats Oost, die morgen wordt geopend op Schieveste en die gisteravond in de Grote Kerk ook vertegenwoordigd was, evenals vele andere Schiedamse organisaties die de stad prettiger en leefbaarder willen maken door burgerinitiatieven te bevorderen – en ook door de inwoners op elkaar te betrekken en samenwerking te stimuleren. Denk aan Meet the Parents J&S-projecten en de Buurtvrouw.

Albert Jan Kruiter: “Als burgers het zelf doen, is de kwaliteit niet per se beter, maar er ontstaat iets belangrijkers. Mensen raken veel meer betrokken bij de stad. Ze gáán voor hun initiatief om bij te dragen aan een betere samenleving. En aan het eind van de rit is de kwaliteit van de geleverde prestaties wel beter!’’

Het Stadsgesprek in de Grote Kerk werd om half acht geopend door burgemeester Cor Lamers. Wethouder Mario Stam trad op als gespreksleider. Er waren ongeveer 180 mensen aanwezig.