Hittegolf: zo ga je slim om met de extreme hitte

INGEZONDEN - Het is al een tijdje heerlijk weer in Nederland, maar volgende week loopt de temperatuur pas écht hoog op. Dinsdag wordt waarschijnlijk in Schiedam de dertig graden gehaald. De kans bestaat zelfs dat Nederland te maken krijgt met een hittegolf. Dat zou dan de eerste hittegolf zijn sinds 2015.

Om ervoor te zorgen dat u het tijdens extreem hete dagen wat aangenamer hebt, hebben wij wat tips op een rij gezet. Zo houd je het hoofd koel(er) tijdens die hittegolf. En benieuwd naar wat het verschil is tussen gewoon een paar dagen heel warm en een hittegolf, en naar wanneer er daadwerkelijk hittegolven zijn geweest in Nederland? Dat vertellen we je ook.

Sprake van echte hittegolf of niet?

Dacht jij dat er in Nederland (bijna) elk jaar wel een keer een hittegolf is? Je bent waarschijnlijk niet de enige. Toch blijkt dat niet zo te zijn. Zo is er momenteel al bijna drie jaar geen hittegolf meer geweest. Wat is een hittegolf dan precies? Een hittegolf is een periode waarin de temperatuur uitzonderlijk hoog ligt. De exacte definitie van een hittegolf verschilt per land. In Nederland is de definitie van een hittegolf: een periode waarin de temperatuur minimaal vijf dagen achter elkaar 25 °C of hoger is, waarvan op z’n minst drie dagen met een temperatuur van 30 °C of hoger. Deze temperatuur wordt gemeten in het weerstation in De Bilt. Daar zit het KNMI én omdat De Bilt in het midden van Nederland ligt, geeft de temperatuur daar een redelijk gemiddelde van de temperatuur in de rest van Nederland. Alleen als er in De Bilt sprake is van een hittegolf, noemt het KNMI het een landelijke hittegolf. Wordt er op een andere plek in het land een hittegolf gemeten? Dan wordt dit een regionale hittegolf genoemd. Regionale hittegolven komen vooral voor in Brabant en Limburg. Dagen met een temperatuur van 30 °C of hoger worden door het KNMI tropische dagen genoemd.

Hittegolf Nederland

De laatste hittegolf werd door het KNMI gemeten van 30 juni tot en met 5 juli 2015. In die periode was de gemiddelde temperatuur 33,1°C. Waarom spreken we zelf dan zo snel van een hittegolf? Wij Nederlanders zijn niet zo gewend aan hoge temperaturen. Zeker niet in ons eigen land. Daarom wordt er – als het een paar dagen achter elkaar warm is – al snel over een hittegolf gesproken. Ook als er eigenlijk geen échte hittegolf is. Hoe vaak komt een hittegolf dan wel voor? Sinds 1911 zijn er tot nu toe 24 officiële hittegolven geweest in Nederland. Verder telt ons land gemiddeld zo’n nul tot zeven tropische dagen per jaar.

Duur hittegolf

Een hittegolf duurt dus minimaal vijf dagen, maar vaak duurt een hittegolf wel langer. Gemiddeld ruim negen dagen zelfs. De langste hittegolf sinds 1911 was in 1975 en hield maar liefst achttien dagen aan, bijna drie weken dus. Dat is natuurlijk al een tijd geleden. Maar misschien kunt u zich de hittegolf in juni/juli 2006 nog wel herinneren? Deze hittegolf duurde ook best lang; zestien dagen, met een gemiddelde temperatuur van maar liefst 35,7 °C. We mogen nu dus niet klagen; het kan nog veel erger.

Tips tegen warmte

Weer of geen weer, of in dit geval: hittegolf of (net) geen hittegolf: extreme warmte vindt bijna niemand fijn. Bij risicogroepen, zoals senioren, kinderen en chronisch zieken, kan deze warmte zelfs voor ernstige gezondheidsklachten zorgen. Wij hebben wat tips tegen warmte voor u op een rij gezet om het jwat comfortabeler te maken bij extreme hitte.

Huis koel houden

Laat alle ramen, deuren en gordijnen overdag zo veel mogelijk dicht. Zo komt de warmte van buiten niet naar binnen. Zet als het ’s avonds wat is afgekoeld juist de ramen en deuren open, zodat het kan doortochten. Heeft u een zonnescherm? Doe deze dan overdag naar beneden. Dit zorgt ervoor dat de zon niet fel op de ramen staat en dat er schaduw ontstaat op de buitenmuren van uw woning. Hierdoor blijft het huis koeler.

Planten kunnen ook zorgen voor verkoeling. Zo kunt u planten tegen de muur aan laten groeien of een boom plaatsen die zorgt voor schaduw. Zet alle elektrische apparaten in huis die niet gebruikt worden uit. Deze zorgen namelijk voor extra warmte in huis. Daarnaast zorgt dit sluipverbruik ook nog eens voor een hoger energieverbruik. Schaf een ventilator aan in plaats van een airco. Een ventilator is namelijk een stuk energiezuiniger. Een airco verbruikt zo’n 160 tot 430 kWh per jaar, afhankelijk van het type aircosysteem. Omdat een airco veel stroom slurpt, bent u hier ook een stuk meer energiekosten aan kwijt. Namelijk zo’n € 30,- tot € 85,- euro per jaar. U kunt natuurlijk energie vergelijken om energiekosten te verlagen, maar het hoge stroomverbruik van een airco is ook slecht voor het milieu. Een ventilator is een stuk milieuvriendelijker en verbruikt ongeveer 15 kWh per jaar, dat kost u maar zo’n € 3,- per jaar aan energie. Zet de ventilator aan, plaats deze dan bij het raam zodat de frisse lucht naar binnen wordt geblazen. Of zet een aantal flessen met bevroren water voor de ventilator. Hierdoor is de lucht die de ventilator verspreidt koeler.

Warmte stijgt op. Beneden is het dus vaak koeler dan boven in de woning. Slaapt u boven, dan kunt u overwegen om tijdelijk beneden te gaan slapen.
Binnen koken zorgt voor meer warmte in huis. Goed excuus dus om buiten de barbecue aan te zetten. Of maak een frisse zomerse salade – zo bespaar je ook nog op het gas- (of stroom)verbruik.

Oververhitting voorkomen

Drink genoeg water. Tenminste twee liter per dag. Gaat u de deur uit? Zorg er dan voor dat u altijd een flesje water bij  u heeft. Zoek de schaduw zo veel mogelijk op en smeer u goed in met zonnebrandcrème. Draag luchtige kleding en bescherm uw hoofd met een pet of een hoed. Beperk fysieke inspanning tot de koelere momenten van de dag.
Heel heet en behoefte aan een koude douche? Douche lauw in plaats van koud. Een koude douche zorgt er namelijk voor dat bloedvaten vernauwen, waardoor de warmte minder goed afgevoerd kan worden. De overgang van een lauwe douche naar warm weer is minder extreem dan de overgang van een koude douche naar warm weer.
Ga met uw voeten in een teiltje met koud water zitten of houd uw polsen onder de koude kraan. Op voeten en polsen zit de hoogste concentratie van poriën, waardoor u via deze plekken gemakkelijk veel warmte kwijtraakt. Door deze plekken te koelen, gaat uw hele lichaamstemperatuur (tijdelijk) omlaag.

Auto verkoelen

Geen airco in de auto? Zet dan het raam naast de bestuurder en het raam hier schuin achter open. Zo kan het goed doortochten. Maak gebruik van zonneschermen. U kunt kleine zonneschermen met zuignappen op de achterramen plaatsen. Plaats een reflecterend zonnescherm op de voorruit als u de auto parkeert. Zet uw auto in de schaduw. Bedenk hierbij ook waar de zon staat als u weer vertrekt.

Neem genoeg pauzes tijdens lange autoritten. Dit zorgt ervoor dat de motor niet oververhit raakt. Daarnaast zorgt hitte ook voor een slechtere concentratie, dus is het voor uzelf ook belangrijk om voldoende pauzes te nemen. Auto afkoelen door hier koud water overheen te gooien? Geen goed idee. Het temperatuurverschil kan ervoor zorgen dat de lak breekt.

Weerbericht

Het is nog maar de vraag of we echt te maken krijgen met een officiële landelijke hittegolf. Hiervoor moet de temperatuur in De Bilt minimaal drie dagen 30 °C of hoger zijn. Maandag werd er in de media geroepen dat de temperatuur zelfs boven de 40 °C graden uit zou komen volgende week. Nu wordt het volgens het weerbericht op de warmste dag ‘maar’ 32 °C. U weet vooraf uiteindelijk nooit hoe warm het daadwerkelijk wordt; het weerbericht is slechts een voorspelling. Wat we wel weten, is dat de weerberichten op dit moment heel warm weer voorspellen. Als u deze tips goed opvolgt, kun u zichzelf, uw woning en de auto een heel stuk makkelijker koel houden.