Eerlijke mode: een hele zoektocht, maar het kan

SCHIEDAM - Het is echt een hele uitzoekerij, voor wie verantwoord om wil gaan met de kleding die hij of zij draagt. Maar er zijn initiatieven en tips die bruikbaar zijn om stappen in de goede richting te maken.

Dat bleek gisteravond tijdens Klerenzooi, een avond in jeneverie 't Spul, georganiseerd door Groen Links Schiedam. Door wie worden mijn kleren eigenlijk gemaakt - zo luidde samen met Arjen Lubach en Rob Trip een terugkerende vraag. Onder welke omstandigheden gebeurt dat? En wordt daarbij stilgestaan bij het milieu? Of is het aan ieder van ons om stil te staan bij vraag hoeveel transport er voor nodig is om een kledingstuk in een (Schiedamse) winkel te krijgen?

Het zijn praktisch ondoenlijke vragen, voor wie kritisch en van goede wil is, maar geen afgestudeerd milieukundige of logistiek expert kan zijn. Maar tegelijkertijd is het toch onbestaanbaar dat we de industrie maar zijn gang laten gaan en ons als willig koopvee laten behandelen, onderwijl meewerkend aan uitbuiting en vervuiling...

Er zijn goeie initiatieven, en werden gaande de avond vrolijk gedeeld. Zoals de internetpagina Project Cece. Dat is een verzamelwebsite waar aanbieders van duurzame en eerlijke kleding bij elkaar is gebracht. Het kan een belangrijke plek zijn om uit te zoeken welke merken werk maken van duurzaamheid, en er wordt ook kleding verkocht. Ook de Fair Wear Foundation geeft inzicht welke kledingmerken hun spullen op een eerlijke manier maken.

Belangrijk minpunt is dat duurzame kleding over het algemeen voor hogere prijzen wordt aangeboden dan kleding die in het Verre Oosten, soms door kinderhanden in elkaar wordt gezet. Overigens: ook bij die kinderhanden ligt het niet zwart-wit. In sommige omstandigheden is het inkomen van de kinderen die kleding maken onmisbaar, en zou het onmogelijk maken daarvan kunnen leiden tot bijvoorbeeld honger.

Zo zit achter veel haken een oogje: natuurlijke stoffen lijken wenselijker in het gebruik dan synthetische, gemaakt van aardolieproducten, een goedje dat op den duur op raakt en waar oorlogen om worden uitgevochten. Maar als de productie van de natuurlijke grondstoffen dan weer meer water vergen, die ten koste gaan van het drinkwater, tsja. Als het om schoon water gaat, is de Coraball een goeie tip. Daarmee worden kledingvezels uit het oppervlakte water gehouden - en synthetische vezels zijn onafbreekbaar.

Zo dus ook de vraag of je mensen moet verplichten of dwingen duurdere kleding te kopen, omdat die beter is voor mens en wereld. Je zal het geld maar niet hebben om meer dan een paar tientjes voor een spijkerbroek te betalen...

Maar duurzaam omgaan met kleding kan ook een houding zijn, zo bleek gisteravond. Natuurlijk begint het ermee dat je kleding niet onnodig vervangt, bijvoorbeeld omdat die niet langer in de mode zou zijn. Als je toch steeds voorop wilt lopen, is wegdoen naar een kringloopwinkel een optie, zodat de kleding daarna gedragen kan worden door mensen met een minder kritiekloze afstemming op trends en de laatste mode, er plezier aan kunnen hebben. En wat te denken van het repareren van kleding, als het zo lang en intensief is gedragen dat de gaten erin vallen? Hoe vaak moet je een kledingstuk eigenlijk wassen? Hoeveel paar schoenen moet een mens hebben?

Op naar de kleermaker of schoenmaker dus, als je zelf de tijd of zin of capaciteiten ontbeert om kniestukken te zetten, voeringen te dichten of een knoop aan te zetten. Ruilen of huren van kleding kan natuurlijk ook.

Hoe dichter bij huis kleding wordt gemaakt, hoe minder transport eraan te pas komt. Dat was een belangrijk feit voor Anita de Groot om haar winkel en atelier op de Hoogstraat - pal naast 't Spul - te beginnen. Zij was ook aanwezig, en vertelde er samen met Eva Hamers over de vele vragen die je je als duurzame consument moet stellen. De Groot maakt alle kleding in eigen huis, maar ja, de stoffen moeten wel worden ingekocht, en je weet nooit precies waar die vandaan komen. In de kledingindustrie is het fenomeen van de onderaanneming wijdverbreid. Zie het filmpje van Lubach hierboven.

Het filmpje gaf gisteravond het twintigtal deelnemers aan Klerenzooi aanknopingspunten om vandaag of morgen nog eens kritisch de kledingskast in te duiken. Ook al zijn de merken daar exclusief en prestigieus, dat biedt allerminst een garantie op duurzame productie. Dus alleen dure kleren kopen is ook geen recept. Waar het wel vandaan moet komen, zo was de concluderende teneur van de avond, is elkaar bevragen - en vooral ook de verkopende winkels, 'zo moedig je personeel aan om zich in de zaken te verdiepen' - en informeren. Door middel via websites, maar misschien ook als Schiedammers onder elkaar: door elkaar gewoon eens te wijzen op een goeie aankoop, van kleding die met liefde is gemaakt, onder omstandigheden waar de wereld wijzer van wordt. Gewoon te koop in Schiedam - of nou ja, Vlaardingen of Rotterdam, a la.