Corona: uitvaarten kleiner, maar niet minder liefdevol

SCHIEDAM – De Corona-uitbraak verandert momenteel alles, ook de manier waarop we afscheid nemen van overledenen.

Sinds gisteren geldt dat er maximaal dertig mensen bij een uitvaart mogen zijn.

Helen Teunissen weet niet wat haar overkomt. En vooral: wat de mensen die juist dezer dagen afscheid moeten nemen van een geliefde of familielid overkomt. Teunissen leidt uitvaartorganisatie Matrice. “Onze uitvaartbegeleiders krijgen verdrietige mensen aan de lijn.” Nog meer dan anders. De vragen zijn ook anders: kan ik nog naar dat afscheid toe? Hoe moet ik kiezen in wie ik wel en wie niet uitnodig op een uitvaart? “En dat soort vragen juist op momenten van rouw. Mensen zijn erdoor uit het veld geslagen.”

“Uitvaarten worden kleiner en intiemer”, aldus Teunissen. Dat gold al vorige week, toen een maximum van honderd aanwezigen werd aangehouden. Maar gisterochtend werd de norm strakker en is dertig mensen als limiet gesteld. Waar een aantal van honderd nog goed te halen was voor veel nabestaanden door selectiever uit te nodigen, is dat met dertig mensen echt moeilijk. “Een heftig probleem.”

“Maar het kan even liefdevol”, is de overtuiging van de uitvaartonderneemster.

Vanaf het aankondigen van de nieuwe maatregel gistermiddag, gingen de medewerkers van Matrice ‘los’ met ideeën hoe de nieuwe norm te hanteren – en het afscheid toch goed te maken. “We zijn met Fun-key bezig om in ons pand een livestream (camerabeeld via internet -red.) aan te kunnen bieden voor mensen die niet aanwezig kunnen zijn.” Dat kunnen mensen zijn die buiten de cirkel van dertig meest nabije personen zijn, maar ook mensen die zelf ziek zijn, of verkouden en bij wie het risico voor het opzoeken van grotere groepen te groot is.

Momenteel is het al zo dat bij het afscheid geen drankjes en hapjes rondgedeeld kunnen worden; de horeca-afspraken van deze week verhinderen dat. Wel is er volgens Teunissen de mogelijkheid om met kleine groep gezamenlijk thuis na te praten en daar te eten en drinken.

Een ander idee dat opkwam, is het ‘opknippen’ van de uitvaart in meerdere sessies. “Dus dat je van een tot twee met dertig mensen afscheid neemt, en van twee tot drie met dertig meest andere mensen.” Wat dat betreft is het een voordeel dat Matrice aan de Prins Bernhardlaan beschikt over een eigen onderkomen, met een aula waar ‘niets moet’, aldus Teunissen.

De uitvaarten zelf, vandaag is er een, gaan toch ook goed, zo stelt ze. Mensen blijken consciëntieus. “Het valt prima uit te leggen dat er geen handen geschud moeten worden.” En dat gaat ook goed, met een hand op het hart, ‘of een handkus’. Op kantoor heeft personeel het directe contact in de ban gedaan; het is veel bellen, appen en facetimen, aldus Teunissen.

Gisteren waren er geen uitvaarten bij Matrice, wel werd een afscheid aangenomen. In dat gesprek moest de uitvaartbegeleidster uitleggen dat er veel restricties zijn. “Onze taak is erg goed na te denken over creatieve oplossingen.”

Ook een mogelijkheid: twee verschillende rouwkaarten maken. Een voor de mensen die wel worden uitgenodigd aanwezig te zijn, en een voor de mensen die je wel wilt informeren, maar die niet binnen die cirkel van dertig passen. “En je kunt deze mensen daarbij uitnodigen voor bijvoorbeeld een herdenkingsbijeenkomst na de Coronaperiode.” Teunissen verwacht zeker op termijn enkele van deze bijeenkomsten te gaan organiseren. Een ander idee dat opkwam en door de uitvaartbegeleidsters de komende tijd zeker geopperd zal worden, is de uitnodiging, zeker aan niet-deelnemers aan het afscheid, om herinneringen of verhalen in te sturen om die te bundelen tot een herinneringsboek. “Of gewoon een kaartje te schrijven als herinnering en ter bemoediging van de nabestaanden.”

Zo zal de komende tijd op een andere manier de verbinding gezocht worden tussen overledenen en de mensen die in dat leven belangrijk waren, en tussen de nabestaanden onderling, weet Teunissen. “We gaan er, ook in deze heftige tijd, echt voor zorgen dat mensen goed terug kunnen kijken op de uitvaart.”